Kirish Detalning tuzilishi va qo'llanilishi

Sirt tozaligi
Qo’shimcha ma’lumotlar
1.	Chap yassi sirt	5x48 mm	-	.
2.	Tashqi yassi sirt	103 mm	Ra 6.3 mkm	-
3.	Ichki yassi sirt	Ø20 h9	-	-
4.	O’ng yassi sirt	Ø24- Ø15mm	Rz 20 mkm	Sirtda 1.6×45º li faska ochilgan.
5.	Tashqi yassi sirt	Ø24×32 mm	Ra 3.2 mkm	-

6.

Ichki yassi sirt

Ø32f9×Ø24 mm

Rz 20 mkm

Sirtning ikkala tomonida 2.5×30º li faska ochilgan.

DETAL UCHUN TANLANGAN MATERIAL TARKIBI
Biz vilka detalini ishlab chiqarish uchun Д16 ГОСТ 4784-97 markasini tanlab olamiz. Д16 markali hisoblanadi. Misol uchun: vallar,shtoklar,shatunlar. bunday ishlov berish oson bo’ladi
yaxshi qovushqoqlik holatini saqlab qoladi.
2-jadval. Д16 ГОСТ 4784-97 ning kimyoviy tarkibi

Al Cu 4Mg1	Si	Mn	Mo	Zn	Cr	Mo	W	ti	Cu	Fe
	0.50	1.2-1.8	0.30-0.9	0.25	0.50	0.65-0.95	Gacha 0.2	0.15	3.8-4.9	~0.50

3-jadval. Д16 ГОСТ 4784-97 ning mexanikaviy xususiyatlari.

, MPa	, MPa	, %	, %	, dj/sm^2
oz emas
590	880	15	15	29

Detallarning konstruksiyasining texnologik tahlili.
Vilka detali. Д16 ГОСТ 4784-97 materialidan tayyorlangan bo’lib, uning zagatovkasi quyma zagatovkasidan olinadi. Detalning sirtlariga ishlov berish jarayonida qiyinchilik tug’diradigan sirtlar bor.
Ishlov beriladigan sirtlar:
1)7-sirt uchun:

1. 
   Bir o’tishli yo’nish.
   
2. 
   Bir o’tishda jilvirlash.
   

2) 5-sirt uchun :
a) Bir o’tishda yo’nish.
b)Bir o’tishda toza yo’nish.
3) 2-sirt uchun:
a) Bir o’tishli yo’nish.
4) 9-sirt uchun:
a) Bir o’tishli yo’nish.
5) 2-sirt rezba ochish uchun:
a) Keskich bilan yo’nish.
6) 9-sirt rezba ochish uchun:
a) Keskich bilan yo’nish.
7) 7-sirtdagi yassi sirt uchun:
a)Bir o’tishli frezalash.
Qolgan barcha sirtlar uchun bir o’tishli yo’nish orqali ishlov beriladi:
1-sirt. 6-sirt 11-sirt 14-sirt 17- sirt
3-sirt 8-sirt 12-sirt 15- sirt 18- sirt
4-sirt. 10-sirt 13-sirt 16- sirt
ISHLAB CHIQARISH TURINI ANIQLASH


Hisoblash:
Tokarlik dastgohida qora yo’nish:
1-o’rnatishda
T_tok=0.17dl=0.17·20·37+0.17·15·6+0.17·24·32+0.17·32·915+0.17·20·35+0.17·20·5+0.17·24·27+0.17·20·37+0.19·20·35+0.19·20·35=5.88·10^-3
Jilvirlash:
T_jil=0.15dl=0.15·32·915=4.392·10^-3
Frezalash:
Yassi sirt ochish:
T_frez=4l=4·2·25·10^-3=0.2


Yillik ishlab chiqarish dasturiga ko’ra dastgoxlar sonini aniqlash.
Frezalash operatasiyasi
= ≈ 1ta
Ish o’rni zarur bo’ladi.
Hisoblarga aoslangan holda, tokarlik operatsiyasi uchun 1 ta dastgoh (P=2 ta ish o’rni ), jilvirlash operatsiyasi uchun 1 ta dastgoh (P=2 ish o’rni ), frezalash operatsiyasi uchuun 1 ta dastgoh (P=1 ta ish o’rni), belgilaymiz. Ana shu
belgilangan dastgohlar soni bo’yicha ularning haqiqiy yuklanish koeffitisyenti aniqlaymiz.

1-operatsiya uchun. ta;
Yuqorida keltirilgan shartlardan foydalanib har bir dastgohidagi bajariladigan operatsiyalar sonini aniqlaymiz.

1-dastgoh uchun O= ta;

Yuqorida keltirilgan hisoblar bo’yicha, operatsiayalarni bajarishdagi amaldagi ish o’rinlari soni P=5 ( 2 ta tokarli, 2ta jilvirlash, 1ta frezalash dastgohlari o’rni) ga teng. Shu bilan birga shu dastgohlarda bajariladigan operatsiyalar soni:
1-dastgoh uchun O=2;
Endi operatsiyalar band qilish koeffitsientini aniqlaymiz.


Demak, ishlab chiqarish turi yirik seriyali ekan.
Mahsulotning sutkalik ishlab chiqarish miqdori:

Ishlab chiqarish takti:

Partiyadagi detallar soni:

ZAGATOVKA OLISH USULINI ANIQLASH
Vilka detali uchun zagatovka tanlashda o’lchamlari, og’irligi, qaysi sohalarda qo’llanilishi, ishlab chiqarish turi, materialning turi va boshqa shularga o’xshash ta’sir faktorlarini o’rganish asosida quyidagi xulosaga keldik. O’lchamlari orasidagi farq uncha kata bo’lmaganligi uchun vilka detali zagatovkasi quyma uchun ishlob berish qulay.

Zagatovka turi	ГОСТ	Qo’llanilish sohalari
Quyma dyur alyumin	4784-97	-

Zagatovka turi	Kvalitet	Rz		H
		mkm
Quyma qalinligi 14…20 mm	-	150	250

ГОСТ 2590-71 ma’lumotlar asosida tanlanayotgan zagatovkaning parametrlari:

Zagatovkaning nominal qalinligi, mm:	Chegaraviy og’ishlari, mm (oddiy aniqlikdagi prutok uchun)	Ko’ndalang kesimning yuzi, sm^2	1m uzunlikdagi prutokning massasi, kg
14	+0.2 -0.7	9.079	7.13

Bu ma’lumotlardan tanlamoqchi bo’lgan zagatovkaning pg’irligi m_z= 7.56 kgga teng ekanligini aniqlandi.


METAL KESISH DASTGOHLARINI TANLASH
Metall kesish dastgohlarini tanlash uchun mazkur detalni ishlab chiqarish texnologik jarayoni operatsiyalari birlamchi aniqlangan bo’lishi kerak. Chunki, bu ma’lumot “ishlab chiqarish turini tanlash” bo’limida ham ma’lum darajada aniqlangan bo’ladi. Chunonchi, ishlov berish turlari ( frezalash, sirtlar aniqligi va g’adir-budirligi (3-ilovaga qarang), kesish asboblari va boshqalarga asoslanib, shuningdek, detalning tashqi o’lchamlari, massasi, ishlov berish imkoniyatlari, ishlab chiqarish dasturi kabilarni bilgan holda har bir ishlov berish turi uchun dastgoh tanlanadi. Dastgohlarni tanlashda [1] adabiyotning 154-196 sahifalarida keltirilgan 4-ilovadan foydalaniladi. Ushbu ilovada barcha zarur dastgohlarning texnik tavsifi va asosoiy parametrlari keltirilgan. Talaba mazkur bo’limning oxirida tanlagan dastgohlarining modeli va texnik tavsifini keltiradi. Turli kesuvchi asboblarning kesuvchi elementlariga xos bo‘lgan geometrik parametrlarni o'tuvchi tokarlik keskichi misolida ko‘rish mumkin. Keskichning kesuvchi qismini x, y, z o‘qlariga ega bo‘lgan to‘g‘ri burchakli koordinatalar sistemasiga “bog‘laymiz”. Quyidagi shartlar qabul qilinadi: 1) yo'nilayotgan zagotovkaning aylanish o‘qi x o‘qiga parallel; 2) keskich stanok orqa babkasi markazi bo‘yicha (yoki keskich zagotovkaning aylanish o‘qi balandligida) o'rnatilgan; 3) bo'ylama yo'nalishda asosiy kesuvchi qirraning zagotovkaga boti- rilib kirishi uchun surish harakati (uning tezligi Vs) x o‘qi bo'yicha yo'nalgan; 4) surish harakati vektorining ta’sir etish nuqtasi sifatida keskichning uchi (7) olingan. Г-2' bosh (asosiy) kesuvchi qirra 1-2 ning xy (gorizontal) tekisligidagi proyeksiyasi bo‘lib, bu chiziq surish tezligi vektorining proyeksiyasi Vs bilan ф burchagini tashkil etadi; 1-3' yordamchi kesuvchi qirra 1-3 ning xy (gorizontal) tekis- ligidagiproyeksiyasi bo‘lib, bu chiziq surish tezligi vektorining proyeksiyasi F bilan ф, burchagini tashkil etadi. cp va cp, burchaklari plandagi burchaklar deb ataladiMetall kesuvchi stanoklarning belgilanishi.