Kirish Asosiy tushuncha va atamalar

Uyga vazifa

1. O’tilgan materialni takrorlash.

2. Internetdan yangi ma’lumot manbalarini yig’ish.


Ma’ruza 21
Mavzu: Avtomatik yuklash qurilmalarini sinflash
Reja:
1. Tebranma BYUKning maxsuldorligi
2.Yuklash va tashish jarayoni robotlashtirish
Klaster javoblarini ekrandan tekshiramiz

Yangi mavzu bayoni:

Avtomatik sistemalarda muhitdagi har xil tabiiy parametrlar ( temperature, namlik) yoki ob’yekt qiymatining o’zgarishini sezishi uchun o’lchov elementlari-atchiklardan foydalaniladi.Termorezistor temperaturaning eng sodda datchigidir.undan issiqxonalarda, parrandachilik fabrikalarida qo’llaniladi.
Datchiklar boshqarilayotgan parametrning qiymatini (termik pechdagi temperaturani, gazoprovoddagi bosim, elektr zanjiridagi tokning kuchi) qabul qiladi hamda keying uzatishlar uchun qulay signallarga aylantiradi.
Texnologik jarayonning parametrlarini rostlaydigan yoki ularni boshqaradigan avtomatik sistemalarda ijrochi mexanizmlardan foydalaniladi.Ular datchikning signali bo’yicha rostlovchi organni harakatga keltiradi.Ko’pincha ijrochi mexanizm sifatida dvigatellardan foydalaniladi, bu dvigatellardagi valning aylanishi rostlovchi organning surilishiga olib keladi.Rostlovchi organ normadan chetlashgan parametrga ta’sir etadi., masalan suyuqlik yoki gazning sarflanishini o’zgartiradi.
Ijrochi mexanizm datchikdan kelgan signal bo’yicha ishga tushadi, lekin uning ishga tushishi boshqaruvchi qurilmalar yordamida amlga oshadi.Avtomatikada bunday qurilma sifatida har xil relelar xizmat qiladi.Avtomatik sistemalarda electron, fotoelektrik,elektromagnitli relelardan foydalaniladi.Ular signalning kirishdagi darajasiga bog’liq holda sistemani boshqa rejimga ulaydi,bunda avtomatik sistemada ijrochi mexanizm dvigatelining ulanishi yoki uzilishi ro’y beradi, o’lchanayotgan parametrga ta’sir ko’rsatish boshlanadi yoki tamom bo’ladi.
Avtomat texnologik jarayonning qaysi parametri nazorat qilinishi kerakligini “Bilishi” va qiymatni “Eslab qolishi “ lozim.Buning uchun avtomat qurilma sostaviga ish programmasini tuzishda yordam beradigan belgilovchi element kiradi.
Parametrlarni boshqarish va rostlash avtomatik sistemalarining zarur tarkibiy qismi- taqqoslovchi element bo’lib, u belgilovchi va o’lchovchi elementlardan keladigan signallarni taqqoslaydi, rostlanayotgan parametrning normadan chetga chiqishini belgilaydi va shunga muvofiq holda jarayonga ta’sir ko’rsatish signalini bujudga keltiradi.
Hozirgi sistemalarda bu vazifani ko’proq elektron -hisoblash texnikasi bajaradi.

Ish qismlarini yuklash va tushirishni avtomatlashtirish eng qiyin vazifalardan biridir. Bu turli xil shakllar va o'lchamdagi blanklarga bog'liq. Yuklash va tushirish yordamchi vaqtning 70 foizini oladi, shuning uchun bu jarayonni avtomatlashtirish juda muhimdir.

Agar biz yordamchi vaqt fonida ishlov berish predmeti bilan bog'liq bo'lgan harakatlarni ko'rib chiqsak, unda 5 ta yordamchi o'tishlarni topishimiz mumkin: