Kirish: Asosiy qism bob. Хо

II BOB IJTIMОIY PЕDАGОGIKА FАNINING O’ZIGА ХОS ХUSUSIYATLАRI

2.1 IJTIMОIY PЕDАGОGIKА FАNINING O’ZIGА ХОS ХUSUSIYATLАRI

«Ijtimoiy pedagogika» termini birinchi marta 1844-yili K. Mager tomonidan tarbiya haqidagi ochiq ilmiy munozaraga kiritilgan va keyinchalik A. Disterverg tomonidan tarqatilgan. Ana shu tushuncha paydo bo‘lgan paytdan to hozirgi kungacha nemis adabiyotlarida uni turlicha talqini mavjuddir.

Birinchi talqip (K Mager) — Ijtimoiy pedagogika tarbiyaning ijtimoiy tomoni bilan bir umumiylikka ega.

Ikkinchi talqini (A. Disterverg) — Ijtimoiy pedagogika ma’lum ijtimoiy sharoit, vaziyatlarda pedagogik yordam sifatida ishtirok etadi.

Birinchi yo‘nalish vakillari. K Mager, XX asrda R. Natori (1854- 1924), va boshqalar bo‘lgan. Raul Natori ijtimoiy pedagogikani umumiy pedagogikaning bir qismi, aspekta sifatida qaraydi, u ijtimoiy pedagogikaning uchta asosiy vazifasini ko‘rsatadi:

Birinchi, bolaning jinsiy hayoti bilan bog‘liq, uning hayotida, davrasida va atrofidagi yaqin odamlari bilan alokdsa rivojlanadi.

Ikkinchi, irodasi bilan bog‘liq, u maktabda shakllanadi va bilim berishni amalga oshirilishi bilan bog‘liq, shu bilan birga bolada emotsional ijtimoiy (harakatlanishi) qobiliyatlar rivojlanadi.

Uchinchi vazifasi-yoshlarda birdamlik va jamoatchilik asoslarni tarbiyalash hisoblanadi degan g‘oyalarni ilgari suradi.

Bu yo‘nalishning vakillari ijtimoiy pedagogikani integrativ (birlashtiruvchi) fan sifatida qaraydilar. SHu mazmunda E. Borneshanning talqin e’tiborga loyiq. U ijtimoiy pedagogikaga iqgisodiy pedagogika va boshqalarni birlapp iruvchi fan sifatida qaraydi. O‘zining qo‘shiluvchanligi sababli ijtimoiy pedagogika tarbiyaning hamma sohalariga kirib borib, pedagogikaning prinsiplaridan biri sifatida ishtirok etadi.

Ikkinchi yondashish A. Disterverg XIX asr (40-50-yillar), G. Nol, G. Boymer (XX asr, 20-30-yillar), K. Molengauer (50-yillar) va bogiqalar asarlarida aks ettirilgan. A. Distervergdan boshlab bu yo‘nalish vakillari ishchi sinfining ijtimoiy himoyalanma- ganligi, xalqta’limi xodimlari, boshpanasizlar kabi o‘z davrining ijtimoiy masalalariga javob topishga harakat qildilar.