Kimyoviy va oziq-ovqat texnologiyasi

 
7-rasm. Flyuid-kreking jarayoni reaksiya tarmog'i sxemasi: 
1-reaktor; II-
regenerator; 1,5-siklonlar; 2-katalizator trubalari; 3,7-taqsimlash panjaralari; 4-
oqim trubasi; 6-ko'taruvchi moslama. 

---

Bu jarayonda 1-reaktor 2-regenerator bilan ustma-ust joylashgan bo'ladi, 
kolonnaning balandligi 60-70 metrdan iborat. 6-markaziy ko'targich yordamida 
issiq havo oqimi yordamida kokslangan katalizator II-regeneratorga chiqariladi. U 
yerga koksni tushirish uchun 3-chi taqsimlanish panjaralari orqali isitilgan havo 
yuboriladi. Regeneratorni sovutish uchun sovuq suvdan foydalaniladi, hosil bo'lgan 
frug' shu ishlab chiqarishda texnologik maqsadlar uchun foydalaniladi. Is gazlari 
bilan qo'shilib chiqqan katalizator zarrachalari 1-siklon yordamida ajratiladi va ular 
2-truba orqali orqaga qaytariladi. Tozalangan katalizator 4-truba orqali 1-reaktorga 
yuboriladi, u yerda 7-taqsimlovchi panjaralar orqali uglevodorod xomashyosi 
bug'lari ham keladi. Kreking mahsulotlari 5-siklondan o'tadi, u yerda ular 
katalizator zarrachalaridan ajratiladi va keyingi ishlab chiqarish bosqichiga 
yuboriladi. Ishlatilgan katalizatorga suv bug'i yordamida ishlov beriladi, so'ngra 
uni qayta tiklash uchun yuboriladi. 
Turli kreking va piroliz jarayonlarida olinadigan gazlar tarkibiy jihatdan bir-
biridan farq qiladi. Ularni uch guruhga ajratish mumkin: 
1. Tarkibida C
3
va C
4
uglevodorodlar ko'p, lekin etilen kam bo'lgan termik va 
katalitik kreking gazlari. Ulardan propilen va butenlar olinadi. 
2. Piroliz gazlari, ulardan etilen va propilen ajratiladi. 
3.Suyuq neft mahsulotlarini piroliz gazlari. Ularning tarkibida C
2
-C
4
olefinlar 
ko'p bo'ladi.