Kimyoviy texnologiya

Katalitik riforming texnologiyasi. Hozirgi vaqtda sanoatda riforming jarayoni ikkita asosiy maqsad uchun: 1) motor yoqilg'ilarini oktan sonini oshirish va 2) individual aromatik uglevodorodlar olish uchun qo'llaniladi.

1. 
   Birinchi holatda xomashyo sifatida ligroin fraksiyasi yoki og'ir benzinlar qo'llaniladi. Ularni oktan soni 35-40 tashkil qiladi, riforming natijasida 80-90 ga yetadi.
   
2. 
   Aromatik uglevodorodlar olish uchun xomashyo manbai neft fraksiyalari hisoblanadi. Ularning tarkibi C₆ va undan yuqori uglerod atomi bo'lgan parafin va naftendan iborat.
   

Benzol olish uchun 60-85 °C qaynovchi neft fraksiyalari, toluol olish uchun 85 dan 105-110°C da qaynovchi, ksilollar uchun esa 110 dan 130-135 °C da qaynovchi neft fraksiyalari qo'llaniladi.
Takomillashib borishi natijasida katalitik riforming jarayoni texnologiyasi bir nechta bosqichga ajratish mumkin:

1. 
   Alyumoplatina katalizatorini turli turlari bilan ishlaydigan qurilmalar (AP-56, AP-64);
   
2. 
   Leningrad neftekimyo tomonidan ikki turdagi qurilmalar ishlandi. Birinchi turdagilari 62-85 va 62-105°C olingan benzinlardan benzol, toluol olish uchun mo'ljallangan bo`lib, 2MPa bosimda ishlaydi; ikkinchi turdagi qurilmalar 4MPa bosimda ishlaydi; unda oktan soni 78-80 teng bo`lgan avtomobil benzinlari olinadi. Xomashyo sifatida 85-180 va 105-180 C qaynaydigan neft fraksiyalari qo'llaniladi.
   

3. 
   Modifikatsiyalangan alyumoplatina katalizatori AP-64 bilan ishlaydigan qurilma (promotor xlor). Bu qurilmada oktan soni 95 bo'lgan avtomobil benzinlari olinadi.
   
4. 
   Reniy katalizatori ishtirokida 1 MPa bosimda ishlaydigan qurilmalar.
   

Endi platforming jarayoni texnologiyasi bilan tanishamiz (6-rasm).