Gess qonunidan hulosalar 1. Hp = - Hh ; Bu erda: Hd - moddaning parchalanish entalpiyasining o’zgarishi
Hf - moddaning hosil bo’lish entalpiyasining
o’zgarishi
2. Hr0 = nHf0 (mahs.) - nHf0 (dastl.)
Bu erda: nHf (mahs.) - mahsulotlar hosil bo’lish entalpiyalari o’zgarishining yig’indisi
nHf (dastl.) - dastlabki moddalar hosil bo’lish
entalpiyalari o’zgarishining yig’indisi
3. Hr = nHyonish (dastl.) - nHyonish (mahs.)
1-xulosa.Standart sharoitda murakkab moddaning parchalanish issiqligi ∆Hp uning uning hosil bo’lish issiqligiga ∆Hh absalyut qiymati bo’yicha teng bo’lib,ihorasi bn farq qiladi.Ya’ni:
Hp = - Hh
2-xulosa.Standart sharoitda reaksiyaning issiqlik samarasi (∆Hr) mahsulotlarning hosil bo’lish issiqliklari yig’indisidan dastlabki moddalar hosil bo’lish issiqliklari yig’indisini ayirmasiga teng,bunda ishtirokchi moddalarni stexiometrik koeffitsiyentlari n ko’paytiruvchi sifatida hisobga olinadi:
Hr0 = nHf0 (mahs.) - nHf0 (dastl.)
3-xulosa.Standart sharoitda reaksiyaning issiqlik samarasi dastlabki moddalarning yonish issiqliklari yig’indisidan mahsulotlarning yonish issiqliklari yig’indisini ayirmasiga teng:
Hr = nHyonish (dastl.) - nHyonish (mahs.)
Entropiya sistemada zarrachalar tartibszligi (tarqalganligi) darajasining funksiyasi bb,qattiqdan suyuq va gazsimon holatlarga o’tishda ortib boradi.
Entropiya so’zi grekcha energiya “en” va o’zgarish “trope” so’zlaridan tashkil topgan bb,1850-yilda Klauzius tomonidan kiritilgan.
Termodinamikaning ikkinchi qonuni Klauziusning ta’rifi:
«Issiqlik o’z-o’zidan sovuq jismdan issiq
jismga o’ta olmaydi»
Termodinamik ehtimollikning logarifmlangan qiymati entropiya deyiladi:
S = k lgW
Bu erda: S - entropiya - sistemaning
tartibsizligi funcsiyasi
k - Bolsman doimiysi
W - termodinamik ehtimollik
Termodinamikaning ikkinchi qonuni O’zgarmas harorat - izotermik jarayonda:
ΔS = Q/T; J/(K.mol) yoki Q = TΔS
Q = ΔU + PΔV ga qo’ysak - TΔS = ΔU + PΔV
P = const bo’lsa ish bajarilmaydi: PΔV = 0, unda
Ubog’l. = TS
G = H - Ubog’l. = H - TS
Bu erda: Ubog’l. - bog’langan (ish sarflamay tarqaladigan) energiya qismi
G - erkin yoki Gibbs energiyasi (foydali ish uchun sarflanadigan energiya qismi).
Reaksiya yo’nalishini oldindan bilish uchun hisoblanadigan kattaliklar: ΔG = ΔH - TΔS
ΔH0 = nΔH0 (mahs.) - nΔH0 (dastl.)
ΔS0 = nΔS0 (mahs.) - nΔS0 (dastl.)
ΔG0 = nΔG0 (mahs.) - nΔG0 (dastl.)
ΔG < 0 - jarayon o’z-o’zidan boradi
ΔG = 0 - sistema muvozanat holatida
ΔG > 0 - garayon termodinamik jihatdan
amalga oshishi mumkin emas
. Тermodinamikaning uchinchi qonuni
V.Nernst jismlarning issiqlik sig’imi past temperaturalarda tekshirish natijasida (1906 yilda) termodinamikaning uchinchi qonuniga asosan quyidagicha ta’rif berdi: temperatura absolyut nolgacha pasaytirilganda kimyoviy jihatdan bir jinsli har qanday kondensatlangan moddaning entropiyasi nolga yaqinlashadi.