Kimyoviy tarkibi bo'yicha

22.TURLI TARKIBLI PO'LATLARNI PAYVANDLASH
Tarkibi yoki konstruktiv sinfi bo'yicha turli sinfda bo'lgan po’latlardan payvandlangan qisimlardan foydalanish quyidagilarga imkon beradi:
1. Qimmatbaho legirlangan po'latlarni tejang. Ko'pincha, strukturaning faqat bir qismi ma'lum sharoitlarda ishlaydi (agressiv muhit, yuqori harorat va boshqalar) va butun strukturani legirlangan po'latdan yasashga hojat yo'q.
2. Payvandlangan birikmaning issiqlik bilan ishlov berishni rad etish. Ko'p hollarda qattiqlashtiruvchi po'latlarni payvandlashda issiqlik bilan ishlov berishni amalga oshirish mumkin emas (katta quvurlar, tegishli jihozlarning etishmasligi va boshqalar).
Bunday bo'g'inlarni austenitik payvandlash metalli bilan payvandlash payvandlashdan keyin sezilarli qattiqlikdagi ЗТВda darzlar xavФisiz issiqlik bilan ishlov berishdan Foydalanmaslik imkonini beradi. Payvandlangan birikmaning qattiqlasHTirilgan qismlari "yumshoq" temperli zonalar va payvandlangan metall o'rtasida joylashgan.
3. Payvandlash birikmasining xususiyatlarini yaxshilash. Shunday qilib, Ferritli yuqori xromli po'latlarni austenitik plomba moddasi bilan payvandlashda, bir hil material bilan payvandlashdan ko'ra ko'proq ishlaydigan payvandlangan birikma olinadi.
Shunday qilib, bir xil bo'lmagan po'latlarni payvandlashda ikkita holatni ajratish mumkin:
A. Payvandlanadigan po'latlar bir xil konstruktiv sinfga kiradi va legirlangan darajasi bilan Farqlanadi, masalan, kam uglerodli va kam legirlanganli perlitli po'latlar.
B. BirlasHTiriladigan po'latlar turli konstruktiv sinflarga tegishli. Ko'pincha austenitik payvandlash metalli ishlatiladi, ya'ni. austenitik toiФadagi po'latni boshqa toiФadagi po'lat bilan payvandlashni amalga oshirish.
23. Nikel asosidagi qotishmalarni payvandlash
Bu qotishmalar T = 1000...1100 C da gaz, tuz va suyuq metall muhitida yuqori issiqlikka chidamlililik, shkalaga chidamlililik va korroziyaga chidamlililigiga ega. Mo, W, Co, Cr nikel asosidagi matritsa qattiq qotichmasini chidamlilaydi; Al va Ti Ni bilan birgalikda metastabil hosil qiladi'-matritsa qotichmasi bilan bir xil tuzilishga ega faza (ГЦК); 0,1...0,15% gacha miqdorda uglerod donalar chegaralarida dispers karbidlarni hosil qiladi.
Panjara davrlari - va '-fazalar bir oz farq qiladi (0,1%), shuning uchun hosil bo'lgan metastabil struktura yuqori haroratda 20...30 ming soat davomida saqlanadi.
Nikel qotishmalari ikki guruhga bo'linadi:
1. Bir nechta boshlang'ich holatlarga ega bo'lgan dispersion qattiqlashuv bilan issiqlik bilan chidamlilangan getrogen qotishmalar.
Toblangan holatda qotishmalar eng kam issiqlik qarshiligiga ega, lekin eng yuqori egiluvchanlikka ega. Dispersiya bilan mustahkamlangan (qaritilgan) holatda plastiklik minimal, issiqlikka chidamlililik esa maksimal bo'lib, chidamlilash fazalarining hajmiga, kimyoviy tarkibiga va morfologiyasiga bog'liq.
2. Bir jinsli issiqlik bilan mustahkamlanmaydigan.
Nikel qotishmalarining issiqlikka chidamlililigini ta'minlashda asosiy rol tegishli'-faza (ГЦК panjarasi bilan Ni (Ti, Al), Ni Al (Nb, Al) kabi intermetalllar), umumiy miqdori (Ti + A1) yoki (Nb + A1) tarkibiga proportsionaldir.
Agar (Ti+Al) > 8% bo'lsa, nisbat'-faza 60% ga etadi. Ko'p sonli kogerent mayda zarrachalar shaklida 600...950 °C da donalar hajmida ajralib turadi, '-faza dislokatsiyalar harakati uchun samarali to'siqlarni yaratadi. Xuddi shu vaqtda '-faza karbidlarga qaraganda ancha plastik boʻlib, uning kuchi T ortishi bilan ortadi.