Kimyoda kompyuter modellashtirish” fanidan savollar Kvant-mexanikasining asosiy tenglamasi?

29. Malliken bo’yicha zichlik taqsimoti tahlili? Malliken tomonidan ishlab chiqilgan sxemaga muvofiq, fundamental holatda ikkita orbital orasidagi qoplanish to’lqin funksiyasining ular orasida bir xil qiymatda taqsimlanishi amalga oshiriladi. Bu tamoyil alohida olingan elementlarning elektromanfiylik xususiyatini to’liq holatda tushuntirib bera olmaydi. Biroq, bu holat haqiqatdan ham to’lqin funksiyalarning ajratilishida va kichik basis to’plamlarini tavsiflashda juda samarali usul hisoblanadi.

Ayrim kamchiliklarga qaramasdan, Malliken bo’yicha zaryad hisobi juda keng ommalashgan. Ehtimol, ushbu usulning keng ommalashishining eng asosiy sabablaridan biri- ushbu usulning oson tushinilishi bilan bog’liq bo’lishi mumkin. Bu holat albatta, katta darajada afzallikni belgilab beradi, chunki zichlik taqsimoti tahlili ko’pgina holatlarda kimyo yo’nalishida amalga oshiriluvchi tajriba natijalarini miqdoriy jihatdan oldindan aytib berish maqsadlarida ham foydalaniladi. Qayd qilib o’tish kerakki, hozirgi vaqtda mavjud bo’lgan adabiyot ma’lumotlari tarkibida Malliken ZTT ikki xil nuqtai nazardan tavsiflanishi kuzatiladi. Bu holatdagi farqlanishlar asosan turli xil dasturiy paketlardan foydalanilganda tahlillarning turli xilda aks ettirilishi va ularning turli xilda nomlanishi asosida kelib chiqadi. Shuning uchun Malliken bo’yicha atom zaryadini yarim empirik PM3 va noempirik usullarda qarab chiqamiz.

30. Atom zaryadlarini hisoblashda normallashtirish sharti? Molekula tarkibidagi molekulyar orbitalar – bu AO chiziqli funksiyalar kombinatsiyalarining asosini tashkil qiladi. Bu holatda me’yoriy barqarorlik ta’minlanishi uchun MO-dagi koeffisientlar kvadratlarining yig’indisi, ya’ni normallashtirish sharti 1-ga teng bo’lishi talab qilinadi.


Bu yerda, Ψ*Ψ kompleks qo’shma funksiyadir. Bu tenglik normallashtirish sharti deb ataladi. Ψ funksiya har doim mos koeffisientlarni tanlash orqali normalangan bo’lishi kerak.

C-doimiy koeffisientlar.