Oksalat kislota, HOOC-COOH — eng oddiy ikki asosli karbon kislota, rangsiz kristallar. Suyukdanish temperaturasi 189,5° (suvsiziniki), 2 molekula suvli kristallogidratiniki 101,5°. Suvda, spirtda eriydi, xloroformda, benzolda erimaydi. Zaharli. Oʻsimliklarda kalsiyli tuzi koʻrinishida keng tarqalgan. Oksalat kislota va uning tuzlari (qarang Oksalatlar) analitik kimyoda baʼzi metallarni choʻkmaga tushiruvchi reagent sifatida hamda boshqa maqsadlarda qoʻllanadi.
30-Bilet
1.Izomeriya jarayonini kashf qilgan odam? XIXasrnning 30 yillarida bu termini fanga kiritgan. Organic birikmalarning tuzulishiuni izomeriya hodisasi bilan tushuntiriladi. Izomeriya suzi lotincha suzda olingan bulib teng qism degan manoni anglatadi. Kimyoviy tarkibi va molekulyar massasi birxil bulgan ,lekin molekulalarning tuzulishi har xil shu sababli fizik-kimyoviy xossalari turlicha bulgan moddalar isomer moddalar deyiladi. A.M. Butlerov uglevodorodlar molekulasining tuzilishini o‘rganib, butan molekulasidan boshlab, molekula tarkibidagi atomlar turli tartibda bog‘lanishi mumkin, degan xulosaga keldi izomeriyani boshqa turlari ham aniqlanib fanga kiritildi. Bizlar izomeriyaning quyidagi turlari bilan tanishib o‘tamiz. 1. Tuzilish yoki zanjir izomeriyasi; 2. Holat izomeriyasi; 3. Sinflararo izomeriya; 4. Geometrik izomeriya
2.Yer yuzida eng ko’p tarqalgan elemetning xossalari? • Kislorod Yer sharida eng ko‘p tarqalgan kimyoviy elementdir. • Nafas olish, yonish, jonsiz va jonli tabiatdagi hamda texnikadagi ko‘pgina jarayonlar oddiy modda sifatidagi kislorod ishtirokida boradi.
Kislorod - Yer po‘stida eng ko‘p tarqalgan bo‘lib, hayotiy faoliyat uchun eng zarur kimyoviy elementlardan biri hisoblanadi. Kislorod 1774-yil 1-avgustda J.Pristli va undan bexabar holda shu yil 30-sentabrda K. Sheele tomonidan kashf etilgan bo‘lsa-da, uni yangi modda sifatida Lavuazye batafsil izohlab bergan
Kimyoviy xossalari. Kislorod oltin, kumush, platina va platina qatori metallaridan tashqari deyarli barcha metallar bilan turli sharoitlarda reaksiyaga kirishib, oksidlami hosil qiladi: 2Mg + 0 2 = 2MgO (magniy oksid); 2Ca + 0 2 = 2CaO (kalsiy oksid); 4A1 + 302 = 2A120 3 (aluminiy oksid); 2Na + 0 2 = Na20 2 (natriy peroksid); 3Fe + 202 = Fe30 4(Fe0 Fe20 3) (temir qo‘sh oksid) (22-rasm). Galogenlardan (VII guruh bosh guruhchasi elementlari) tashqari barcha metallmaslar ham kislorod bilan reaksiyaga kirishib, oksidlami hosil qiladiS+02 =S02 (oltingugurt (IV)-oksid); 4P +502 = 2P20 5 (fosfor (V)-oksid); С + 0 2 = C02 (uglerod (IV)-oksid)(22-rasm); Si +02 = Si02 (kremniy (IV)-oksid). Kislorod murakkab moddalar bilan ham reaksiyaga kirishadi: CH4 + 202 = C02 + 2H20; 2H2S + 302 = 2S02 + 2H20; 2ZnS + 302 = 2ZnO + 2S02; SiH^ + 202 = Si02 + 2H20.
3.Fenolda kislorod biriktirgan uglerodning oksidlanish darajasi nechaga teng? -2 ga teng
4.Xromning tabiiy izotoplar soni nechta? 52 53 52 massali mizotoplari tabiiy bulib suniy izotoplar soni 17ta
5.
:
Do'stlaringiz bilan baham: |