«kimyo-texnologiya»



Download 2,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/160
Sana01.09.2021
Hajmi2,15 Mb.
#162296
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   160
Bog'liq
O'simlikshunoslik Ma'ruza matni (1)

bo‘lishi talab qilinadi.  
Tuplanish davridan boshlab suv sarfi ko‘paya boshlaydi va u naychalash va 
donning to‘lishishi davrida maksimumga ega bo‘ladi.  
Bu davrda boshoq o‘sadi, generativ organlari hosil bo‘ladi, don shakllanadi. 
Agar  suv  kam  bo‘lsa,  bug‘doy  yomon  shoxlanadi  yoki  umuman  shoxlanmaydi. 
Donning shakllanishida suvning yetishmasligi hamda donning  
to‘lishishida suvning yetishmasligi urug‘ning siyrak bo‘lishiga va puch don hosil 
bo‘lishiga olib keladi.  
Mum  pishish  davrida  suvga  bo‘lgan  talabi  kamayadi,  transpiransiya 
koeffitsiyenti  460-500  tuproq  iqlim  sharoitiga  qarab  bu  ko‘rsatkich  o‘zgarib 
turadi
2
 
  
Bug‘doy yetishtirish texnologiyasi.  
Almashlab  ekishdagi  o‘rni.  Kuzgi  bug‘doy  sug‘oriladigan  yerlarda  ertagi 
ekinlardan  bo‘shagan  yerlarga  kelasi  yili  takroriy  ekin  sifatida  ekilishi  kerak. 
Hozirgi vaqtda O‘zbekiston "G‘alla" ilmiy ishlab chiqarish birlashmasi tomonidan 
ishlab chiqilgan tajribaga ko‘pa bug‘doyni o‘sib turgan, lekin paxtasi terib olingan 
                                           
1
 
П.П.Вавилов “Растениеводства” 39-40
  
2
 How to reduce spending and improve harvests, journal – Land Energy biodiversity O.Egemberdiyev, A. Nurbekov -  
2014 y.
  


g‘o‘za  orasiga  ekish  usulini  ham  qo‘llash  mumkin.  Kuzgi  bug‘doyni  lalmi 
yerlarning tekislik va do‘ngli tekislik zonalarda toza shudgorga, undan yuqoriroq 
zonalarda toza shudgordan tashqari, band shudgorga ekish foydali hisoblanadi.  
Kuzgi  bug‘doy  ekiladigan  yerlarni  undan  oldin  shu  maydonda  qanday  ekin 
ekilganligi va dalaning begona o‘tlardan qay darajada tozaligiga qarab ishlanadi.  
Bug‘doyni  optimal  muddatda  ekish  va  yerni  yaxshi  ishlash  uchun  oldin 
ekindan bo‘shagan maydonlar sug‘oriladi. Tynpoq; yetilgandan so‘ng “Falla" ilmiy 
ishlab  chiqarish  birlashmasining  tajribalariga  binoan  4  va  5  korpusli  ag‘darma 
pluglar  yordamida  25-30  sm  chuqurlikda  haydash  kerak,so‘ngra  boronalanadi  va 
mola bostiriladi.  
Yerlar  notekis  bo‘lsa  tekislanadi  va  ymuman  shudgor  og‘ir  boronalar  yoki 
zichlagichlar (katoklar) bilan zichlanishi kerak, aks holda kuzgi-qishgi sharoitlarda 
zichlannsh  natijasida  bug‘doy  maycalapi  va  o‘simliklari  siyraklanadi  va  nobud 
bo‘ladi.  Sho‘rlangan  yerlarga  kuzgi 
bug‘doy  ekishdan  oldin  tuproq  sho‘ri 
yuviladi.  
Rejalashtirilgan  hosilni  olish  uchun 
yerga 
solinadigan 
o‘g‘itlar 
me’yori 
agrokimyoviy 
kartogramma 
ma’lumotlariga asosan yerlardan hosil bilan 
chiqib  ketadigan-oziq  moddalar,  ekin 
o‘zlashtiradigan  oziq  elementlar  va  yerga 
solingan o‘g‘it miqdoriga qarab aniqlanadi.  
Kuzgi  bug‘doy  azotga  juda  talabchan 
bo‘ladi.  U  nay  o‘rash  va  boshoqlanish 
davrida  azotni  o‘sishning  dastlabki  1-5-xaftasida,  fosforni  va  o‘suv  davrining 
boshidan gullagunga qadar, kaliyni ko‘p talab kiladi. 
Sug‘oriladigan yerlarda ekishdan oldin 30 kg/ga azot, 90 kg/ga fosfor va 60 
kg/ga kaliy beriladi. Shu bilan bir vaqtda gektariga 10-12 t/ ga go‘ng solinadi. 
 Kuzgi bug‘doyga sug‘oriladigan yerlarda quyidagi miqdorda o‘g‘it berilishi kerak: 
azot - 180 kg. ga, fosfor — 90 va kaliy 60 kg/ga. Lekin unumdorligi past bo‘lgan 
tuproqlarda bu miqdor 10-15% ga ko‘paytiriladi. Ekish davrida o‘g‘it solinmagan 
maydonlarda azot, fosfor va kaliy qisqa muddat ichida ekishdan keyin yoki maysa 
hosil qilganda, umuman o‘g‘itlar fevral oyidan kechiktirilmasdan solinishi kerak. 
Qolgan  o‘g‘itlarni  teng  ikkiga  bo‘lib,  ikki  marta  oziqlantirishda  solinadi. 

Download 2,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   160




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish