«kimyo-texnologiya»

Yorug‘lik.  Kartoshka  yorug‘sevar  o‘simlik.  Yorug‘lik  yetishmasa  u  kam 
vasifatsiz  tuganaklar  hosil  qiladi.  Kuchsiz  soyalangan  joylarda  poyalarcho‘ziladi, 
poya va barglar kuchsiz sarg‘ayib boshlaydi, tuganaklarninghosil bo‘lishi kechikadi.  
Kuchli soyalanganda poyalar nozik, mo‘rt, uzunbo‘ladi, tuproqda tuganaklar o‘rnida 
uchi yo‘g‘onlashgan uzun oq stolonlarhosil bo‘ladi.  
Tuganaklar  ko‘kartirilayotganda  yaxshi  yoritilganlik  kalta,  yo‘g‘on,yashil 
yoki  qo‘ng‘ir  yashil  o‘simtalarni  hosil  qiladi.  Aksincha,  yorug‘likbo‘lmasa  yoki 
yetishmasa  o‘simtalar  oq,  uzun,  urug‘larni  saralash  va  tashishdaoson  sinadigan 
bo‘ladi.  
O‘zbekiston  sharoitida  quyosh  yorug‘ligi  ko‘p  bo‘lishi  va  issiq 
harorato‘simlik  rivojlanishini  sekinlashtiradi,  hosildorlikni  kamaytiradihamda 
tuganaklarning  urug‘lik  sifatini  yomonlashtiradi.  Bunday  holatdadaraxtlarning 
tabiiy soyasi kartoshka hosildorligiga ijobiy ta’sirko‘rsatadi.   
Havo  issiq  bo‘lganda  qisqa  kunda  kartoshka  tez  pishadi  uning  qisqakunga 
ta’sirchanligi turli navlarda turlicha. Harorat 10-15
0
C bo‘lgandao‘simlik uzun kun 
sharoitida tezroq yetiladi.  
Agrotexnik  usullardan  ekish  usuli  va  me’yori  barglarning  yorug‘likbilan 
ta’minlanishini boshqarishda ahamiyati katta. Barglar yuzasiningkattaligi, ularning 
joylashishi,  yorug‘lik  energiyasini  yutishi  hamyorug‘lik  bilan  ta’minlanishida 
muhim  ko‘rsatkichlar  hisoblanadi.  Kartoshka  qatorlari  janubdan  shimolga  qarab 
joylashtirilsa  hosildorlik1,6-2  t/ga,  tuganaklarning  kraxmalligi  1-2  %,  qatorlar 
g‘arbdan  sharqqaqarab  joylashtirilgandagiga  nisbatan  ortadi.  Qator  oralari  90  sm 
qilibekish 
70 
sm 
ga 
nisbatan 
o‘simliklarning 
yorug‘lik 
bilan 
ta’minlanishiniyaxshilaydi.