Kimyo texnologiya fanidan laboratoriya ishlari

Кimyo texnologiya fanidan laboratoriya ishlari

Laboratoriya ishi № 5. Mavzu: Gipsni qotish vaqtini aniqlash.

Ajratilgan vaqt: 4 soat

Qurilish gipsi 0,5mol suv saqlaydi, unga suv qo’shilsa u 2mol suv saqlovchi kristallogidratga aylanadi.

Kristallogidrat suvda yomon erigani uchun o’ta to’yingan eritmasidan qayta kristallanib sekin-asta qotib qattiq toshga aylanadi. (0,5 mol suv saqlovchi gipsning suvda eruvchanligi 10 g/l, u suvda eritilgach tez, bir minutga qolmay to’yingan eritmaga aylanadi. 2 mol suv saqlovchi gipsning suvda eruvchanligi 2 g/l ga teng).
Qurilish gipsini tayyorlash uchun, gips toshi bolg’a bilan maydalanadi so’ngra o’gircha (havoncha)da yaxshilab kukunga aylantiriladi.
Kukundan 10g o’lchab olinadi, chinni kosachaga solinadi va quritgich shkafiga qo’yib 130-140⁰S haroratda doimiy massaga kelguncha (avval qizdirishga qo’yilgandan 20 minut o’tgach, so’ngra 10 minut o’tgach kosacha o’lchanadi) qizdiriladi.
Gips o’ta qizib ketmasligi kerak, aks holda (150⁰S dan yuqori haroratda) u 0,5 mol suvini xam yo’qotib suvsiz gipsga aylanib qoladi. Suvsizlantirib bo’lgach kosacha shkafdan olinib, uning massasi qanchaga kamayganligi aniqlanadi.
Tayyorlangan gipsdan (0,5 mol suvli gipsdan) 20g o’lchab olinadi va fayans pilita yoki fanera ustiga to’kiladi, unga 9ml suv kuyilib aralashtiriladi va hosil bo’lgan xamirsimon massa bir oz quyuqlashgach unga biror shakl beriladi va gipsning qotish (tishlash) vaqti aniqlanadi.
Buning uchun tayoqchani bir uchi bilan yarim qotgan shaklda bosilib chuqurcha qilinadi, hosil qilingan chuqurchaning suv bilan to’lishi kuzatiladi. Gipsdagi chuqurchaga suv to’lmasa gips qotgan hisob-lanadi.
Unga suv quyilgan vaqtdan to qotgan vaqtgacha o’tgan vaqt gipsning qotish vaqti hisoblanadi.


Кimyo texnologiya fanidan laboratoriya ishlari

Laboratoriya ishi №6. Mavzu: Toshko`mirni flotasiya usulida boyitish.

Ajratilgan vaqt: 4 soat