48.RM1, PM6, PM7 ярим эмпирик ҳисоблаш усулларининг АМ1 ва РМ3 усулларидан фарқли жиҳатлари нимада? Metalloorganik birikmalarni hisoblash usullari cheklangan. Molekulyar mexanika usullaridan faqat UFF, Ghemical va mm+ metalloorganik hamda kompleks birikmalarni modellashtirishga mo‘ljallangan.
MNDO, AM1 va PM3 yarim empirik usullari faqat bir nechta metallarni tutgan organik birikmalarni hisoblay oladi:
sistemadagi 70 ta elementni (d-metallar hammasini) tutgan birikmalarni hisoblash imkoniyatini tug‘dirdi.
Keyingi paytda Popl tomonidan yaratilgan bazis to‘plamlaridan farqli ravishda davriy sistemadagi ko‘pchilik elementlarni tutgan birikmalarni hisoblash imkoniyatiga bir nechta guruh bazis to‘plamlari yaratildi. Bunga Dunning (cc-pVNZ va b.) va Karlsure (def2-SVP va b.) bazis to‘plamlari misol sifatida keltirish mumkin.
DFT usullari ichida gibrid (B3LYP va PBE0) usullar bilan bajarilgan hisob-kitoblar ilmiy maqolalarda ko‘p kuzatiladi.
Kovalent yoki ion bog‘li metalloorganik/anorganik birikmalarni yuqorida keltirilgan hisoblash usullarida modellashtirib, fazoviy tuzilishi, elektron va energetik xarakteristikalarini (PM7, ab initio va DFT usullarida) olish mumkin. Ammo koordinatsion birikmalar hisob-kitoblari ancha murakkabliklar tug‘diradi.
Ma’lumki, kompleks birikmalar geometriyasi markaziy atom koordinatsion soniga bog‘liq. Koordinatsion soni markaziy atom bilan donor-akseptor bog‘ orqali bog‘langan donor atomlar soni orqali ifodalanadi. Ko‘p hollarda u 2 va 9 oralig‘ida bo‘ladi. Koordinatsion bog‘lar soni metal va ligandlarning o‘lchami, zaryadi va elektron konfiguratsiyasiga bog‘liq.
49.CNDO/S, INDO/S ва ZINDO/S усуллари кимёда қайси муаммолар ечимида қўлланилган? CNDO va INDO usullarining elektron (UB/ko‘rinuvchi) spektrlarni tavsiflash uchun yaratilgan variantlari, mos ravishda CNDO/S va INDO/S lar hozirgacha o‘z ahamiyatini yo‘qotmagan.
MINDO/3 usulida ushbu o‘zgarishlarga qo‘shimcha sifatida yadrolar va elektronlar orasidagi ta’sirlashuvlarni to‘liqroq inobatga oluvchi parametrlar kiritilgan.
Keyinchalik NDDO (Neglect of Diatomic Differential Overlap) yaqinlashuviga asoslangan yuqori darajada parametrlangan – MNDO, AM1 va PM3 kabi usullar yaratildi va yaqin-yaqingacha keng miqyosda foydalanib kelindi. Bu usullar organik birikmalarning hosil bo‘lish issiqligi qiymatini va geometrik ko‘rsatkichlarini baholash uchun parametrlangan.