Кичик мактаб ёшидаги болалар тафаккурини ўрганиш методикаси

8. Реактивные образ. Бу ҳимоя механизми англаш учун тўғри келмайдиган майл, истак ва туйғуларни (айниқса жинсий ва агрессив) маъно жиҳатдан унга қарама-қарши муносабат ёки ҳаракатларни ривожлантириши ёки урғу бериш йўли билан алмаштиради. Бу ҳимоя механизмини ривожлантиришни одам “олий ижтимоий (ахлоқий) қадриятларни” ўзлаштириши билан боғлайдилар. Реактив тузулиши хурсандчилик эмоцияларини ушлаб туриш учун қўлланилади. Бу механизм ҳаракатдаги тўғри қарама-қарши установкаларни амалга оширишни тақазо этади. Шу жумладан қарашларнинг қаттиқ белгиланганлиги, уятчанлик, қувват ва рахмдилликни ва бошқалар.
Ҳимоя 2 босқичли ҳарактерга эга. Аввалги мумкин бўлмаган истак сиқиб чиқарилади, сўнг унинг антиниёзаси кучаяди. Масалан, ҳаддан зиёд васийлик рад этилганлик ҳиссини, ҳаддан зиёд ширалик ва мулойимлик хулқ душманликни беркитиши мумкин ва бошқалар.
Мафкуравий иммунитет шаклланишига тасир қилувчи психологик ҳимоя механизмларининг қиёсий таснифи

№	Мафкуравий имунитет шаклланишига ижобий таъсир қилувчи психологик ҳиоя механизмлари	№	Мафкуравий имунитет шаклланишига салбий таъсир қилувчи психологик ҳиоя механизмлари
1	Проекция	1	Сиқиб чиқариш
2	Компенсация	2	Регрессия
3	Интелектуализация	3	Инкор этиш
4	Реактивний образ	4	Ўрин алмаштириш