Кичик гуруҳ (3-4 ёш)

Таълимий ўйинлар. Нарсаларни ташқи белгилари бўйича қиёслаш, гуруҳлаш, 
қисмлардан (кубчалар, мозаика, пазллар) бутунни тузиш кўникмаларини такомиллаштира 
бориб, нарсаларнинг хоссалари ҳақидаги тасаввурларни мустаҳкамлашга йўналтирилган 
дидактик ўйинларга болаларни ўргатиш. 
Болаларнинг тери орқали сезиш, эшитиш, таъм билиш сезгиларини ривожлантириш 
(“Ушлаб кўриш(таъм, чиқарган овози) орқали аниқла”). Кузатувчанликни ва диққатни 
ривожлантириш (“Нима ўзгарди?”, “Халқача кимда?”). 
Болаларнинг оддий столда ўйналадиган ва босма ўйинларни ўзлаштиришга бўлган 
интилишларини рағбатлантириш (“Домино”, “Лото”). 
Ўқув йили охирида бола: 
- Ўйин учун бирлашиб, ролни қабул қилиши, ролда ўзини тутиш усулларини 
эгаллаши; 
- ролдаги ўзаро тенг тобеликка риоя қилиш (сотувчи харидор) ва ролли мулоқот 
юритиш; 
- ўзаро муносабатда бўлиб, ташаббус кўрсатиш ва янги ролларни ёки 
ҳаракатларни таклиф қилиш, сюжетни бойитиш; 
- дидактик ўйинларда қийинчиликларга чидаш, қоидаларга риоя қилиш; 
- стол усти ва босма ўйинларда етакчилик ролини ўйнаш (йил охирига бориб), 
тенгдошларига ўйин қоидаларини тушунтириш; 
- театрда (қўғирчоқ, драматик) бадиий образни тўғриликча қабул қилиш; 

---

69 
- мустақил театрлаштирилган (режиссёрлик, драматик) ўйинларда унинг 
ўтказиладиган жойини безаш, бадиий ифода воситаларидан(ҳаракат, оҳанг, юз 
ҳаракати), анжомлардан, реквизитлардан фойдаланган ҳолда ролга кириш; 
- театр касблари ҳақида дастлабки оддий тасаввурларга эга бўлиш. 
 
КАТТА ГУРУҲ
5-6 ёш болаларнинг ривожланиш хусусиятлари 
Бу даврда боланинг бўйи бу даврда 7-8 см га ўсади. Унинг оёқлари гавдасига нисбатан 
тезроқ ривожланади, оғирлиги 20-22 кг ни ташкил этади. Болаларнинг умуртқа суяклари 
қотмаганлиги туфайли тез қийшайиб қолиши мумкин. Шунинг учун ҳам суякларнинг тўғри 
ўсишини таъминлашга алоҳида эътибор бериш керак. Уларнинг юраги чақалоқ юрагига 
нисбатан 4-5 баробар катталашган, бироқ мускуллари ҳали етарли даражада 
мустаҳкамланмаган бўлади. Олти ёшга етганда мия пўстлоғининг асаб катакчалари 
ривожланиб, оғирлиги ва ташқи кўринишидан катталарникига яқинлашади. Шунинг учун 
ҳам боланинг асабларига жуда эҳтиёткорлик билан муносабатда бўлиш талаб этилади. Унинг 
талаффузи аниқ, нутқи равон бўлишини таъминлаш керак. Боланинг бу фаолиятида нуқсон 
бўлган тақдирда унинг олдини олиш чораларини кўриш лозим. Бу ёшдаги болаларнинг сўз 
бойлигининг ривожланишига алоҳида эътибор бериш лозим. Уларнинг нутқидаги сўзлар 
боланинг фикр ифодалаш эҳтиёжларини тўла қондириши керак. Бу даврда болаларнинг 
математик тафаккури, ҳисоблаш кўникмаларини ривожланиши лозим. Дастлабки иқтисодий 
тушунчаларга 
эҳтиёж 
сезилади. 
Боланинг 
фараз 
қилиш 
қобилиятини 
жадал 
ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратиш мақсадга мувофиқдир.