Kichik biznes

8.4.3-jadval Asosiy faoliyatdan olinadigan foyda (zarar) va uning o'zgarishiga

ta'sir qiluvchi omillar tahlili (mine so'm)

Ko·rsatkichlar	Haqiqatda		Farqi (+;-)		Foyda hajmiga ta'siri
	O'tgan yil uchun	Hisobot yil
Mahsulotni sotishdan olingan valoi fovda	26399	26704		+305		+305
Davriy xarajatlar	10341	11553		+ 1212		-1212
Boshqa daromadlar	5452	6089		+637		+637
Boshqa zararlar	24310	25774		+ 1464		-1464
Asosiy faoliyatdan foyda (zarar)	-2400	-4534		2134		X

Jadval ma'lumotlariga ko' ra, korxonada asosiy faoliyat bo'yicha o'tgan yili 2400 ming so'm, hisobot yilida esa 4534 ming so'm zararga yo'! qo'yilgan, ya'ni zararlarning o'sishi yiliga 2134 ming so'mni tashkil etgan. Bu zararlarga boshqa xarajatlaming 1464 ming so'mga va davriy xarajatlarning 1212 ming so'mga ko'payishi natijasida yo'! qo'yilgan. Shu bilan birga sotishdan yalpi foydani 305 ming so'mga, boshqa daromadlarning 637 ming so'mga o'sishi hisobiga korxona asosiy faoliyatidan 942 (305+637) ming so'm foyda olgan. Ammo foydaning bu mikdori zarami qoplash uchun yetarli emas.

Korxona ish faoliyatining samaradorlik darajasini baholash uchun olingan natija (yalpi daromad, foyda) xarajatlar yoki foydalanilgan resurslar bilan taqqoslanadi. Foyda va xarajatlarni tenglashtirish rentabellik yoki aniqrog'i rentabellik me'yorini bildiradi.

Amaliyotda rentabellik me'yorini ·o lchashning ikki variantidan

foydalaniladi. Bu foydaning korxonaning joriy sarf-xarajatlari (tannarx)ga yoki avanslashgan q·o yilmalar (asosiy ishlab chiqarish fondlari va aylanma mablag'lar)ga nisbatidir. Ikkala o'lchov varianti ham bir-biri bilan avanslashgan qo'yilmalar aylanmasi tezligi ko'rsatkichi bilan bog'langan:

bu yerda, R - foyda;