Киберхавфсизлик асослари Киберхавфсизлик нима?

Киберхавфсизликнинг билим соҳалари

• “Тизим хавфсизлиги” билим соҳаси ташкил этувчилар, уланишлар ва дастурий таъминотдан иборат бўлган тизим хавфсизлигининг аспектларига эътибор қаратади.
• Тизим хавфсизлигини тушуниш учун нафақат, унинг таркибий қисмлари ва уланишини тушунишни, балки бутунликни ҳисобга олишни талаб қилади.
• “Инсон хавфсизлиги” билим соҳаси киберхавфсизлик билан боғлиқ инсон ҳатти ҳаракатларини ўрганишдан ташқари, ташкилотлар (масалан, ходим) ва шахсий ҳаёт шароитида шахсий маълумотларни ва шахсий ҳаётни ҳимоя қилишга эътибор қаратади.

Киберхавфсизликнинг билим соҳалари

• “Ташкилот хавфсизлиги” билим соҳаси ташкилотни киберхавфсизлик таҳдидларидан ҳимоялаш ва ташкилот вазифасини муваффаққиятли бажаришини мададлаш учун рискларни бошқаришга эътибор қаратади.
• “Жамоат хавфсизлиги” билим соҳаси у ёки бу даражада жамиятда таъсир кўрсатувчи киберхавфсизлик омилларига эътибор қаратади.
• Кибержиноятчилик, қонунлар, ахлоқий муносабатлар, сиёсат, шахсий ҳаёт ва уларнинг бир-бири билан муносабатлари ушбу билим соҳасидаги асосий тушунчалар.

Компьютер хавфсизлиги муаммоси

• Кўплаб баг мавжуд дастурлар (ва ишонувчан фойдаланувчлар)
• Социал инжинерия (махфий маълумотларни ошкор қилишда ходимлардан фойдаланиш)
• Бошқа тизимлар орқали бузиб кириш
• Физик назоратлаш

Мотивациялар

• Ҳарбий
• Терроризм
• Фойда (масалан, пул, имтиёз ва ҳак.)

Хавфсизлик муаммолари

Заифлик
Таҳдид
Ҳужум

2018 йилнинг топ юқори 10 та факти [us.norton.com]

• FBI нинг қидирувда бўлганлар рўйхати.

FBI томонидан Кибер хавфсизлик соҳасига оид жиноятчилар рўйхатининг бошида шимолий кореялик программист Парк Жин Хйок эгаллаган.