Khuddakanikaye Petavatthu-atthakatha



Download 1,1 Mb.
bet14/17
Sana23.06.2017
Hajmi1,1 Mb.
#13302
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17

3. Culavaggo



3-1. Abhijjamanapetavatthuvannana


Abhijjamane (CS:pg.156) varimhiti idam Satthari veluvane viharante abbataram luddapetam arabbha vuttam. Baranasiyam kira aparadisabhage Paragavgaya vasabhagamam atikkamitva cundatthilanamake game eko luddako ahosi. So arabbe mige vadhitva varamamsam avgare pacitva khaditva avasesam pannapute bandhitva kajena gahetva gamam agacchati. Tam baladaraka gamadvare disva “Mamsam me dehi, mamsam me dehi”ti hatthe pasaretva upadhavanti. So tesam thokam thokam mamsam deti. Athekadivasam mamsam alabhitva uddalakapuppham pilandhitva bahubca hatthena gahetva gamam gacchantam tam daraka gamadvare disva “Mamsam me dehi, mamsam me dehi”ti hatthe pasaretva upadhavimsu. So tesam ekekam pupphamabjarim adasi.

Atha aparena samayena kalam katva petesu nibbatto naggo viruparupo bhayanakadassano supinepi annapanam ajananto sise abandhita-uddalakakusumamalakalapo “Cundatthilayam batakanam santike kibci labhissami”ti Gavgaya udake abhijjamane patisotam padasa gacchati. Tena ca samayena koliyo nama rabbo Bimbisarassa mahamatto kupitam paccantam vupasametva patinivattento hatthi-assadiparivarabalam thalapathena pesetva sayam Gavgaya nadiya anusotam navaya agacchanto tam petam tatha gacchantam disva pucchanto –

387. “Abhijjamane varimhi, Gavgaya idha gacchasi;

Naggo pubbaddhapetova, maladhari alavkato.

Kuhim gamissasi peta, kattha vaso bhavissati”ti.–

Gathamaha. Tattha abhijjamaneti padanikkhepena abhijjamane savghate, varimhi Gavgayati gavgaya nadiya udake. Idhati imasmim thane. Pubbaddhapetovati kayassa purimaddhena apeto viya apetayoniko devaputto (CS:pg.157) viya. Katham? Maladhari alavkatoti, malahi pilandhitva alavkatasisaggoti attho. Kattha vaso bhavissatiti katarasmim game dese va tuyham nivaso bhavissati, tam kathehiti attho.

Idani yam tada tena petena koliyena ca vuttam, tam dassetum savgitikara–

388. “Cundatthilam gamissami, peto so iti bhasati;

Antare vasabhagamam, Baranasibca santike.

389. “Tabca disva mahamatto, koliyo iti vissuto;

Sattum bhattabca petassa, pitakabca yugam ada.

390. “Navaya titthamanaya, kappakassa adapayi;

Kappakassa padinnamhi, thane petassa dissatha.

391. “Tato suvatthavasano, maladhari alavkato;

Thane thitassa petassa, dakkhina upakappatha.

Tasma dajjetha petanam, anukampaya punappunan”ti.– Gathayo avocum.

388. Tattha cundatthilanti evamnamakam gamam. Antare vasabhagamam, Baranasibca santiketi vasabhagamassa ca Baranasiya ca vemajjhe. Antara-saddayogena hetam samyatthe upayogavacanam. Baranasiya santike hi so gamoti. Ayabhettha attho– antare vasabhagamassa ca Baranasiya ca yo cundatthilanamako gamo Baranasiya avidure, tam gamam gamissamiti.

389. Koliyo iti vissutoti koliyoti evampakasitanamo. Sattum bhattabcati sattubceva bhattabca. Pitakabca yugam adati pitakam suvannavannam ekam vatthayugabca adasi.

390. Kada adasiti ce aha navaya titthamanaya. Kappakassa adapayiti gacchantim navam thapetva tattha ekassa nhapitassa upasakassa dapesi (CS:pg.158) dinnamhi vatthayugeti yojana. Thaneti thanaso tavkhanabbeva. Petassa dissathati petassa sarire pabbayittha, tassa nivasanaparupanavattham sampajji. Tenaha “Tato suvatthavasano, maladhari alavkato”ti, suvatthavasano malabharanehi sumanditapasadhito. Thane thitassa petassa, dakkhina upakappathati dakkhineyyatthane thita panesa dakkhina tassa petassa yasma upakappati, viniyogam agamasi. Tasma dajjetha petanam, anukampaya punappunanti petanam anukampaya pete uddissa punappunam dakkhinam dadeyyati attho.

Atha so koliyamahamatto tam petam anukampamano danavidhim sampadetva anusotam agantva suriye uggacchante Baranasim sampapuni. Bhagava ca tesam anuggahattham akasena agantva Gavgatire atthasi. Koliyamahamattopi navato otaritva hatthapahattho Bhagavantam nimantesi – “Adhivasetha me, bhante, Bhagava ajjatanaya bhattam anukampam upadaya”ti. Adhivasesi Bhagava tunhibhavena. So Bhagavato adhivasanam viditva tavadeva ramaniye bhumibhage mahantam sakhamandapam upari catusu ca passesu nanaviragavannavicittavividhavasanasamalavkatam karetva tattha Bhagavato asanam pabbapetva adasi. Nisidi Bhagava pabbatte asane.

Atha so mahamatto Bhagavantam upasavkamitva gandhapupphadihi pujetva vanditva ekamantam nisinno hettha attano vuttavacanam petassa ca pativacanam Bhagavato arocesi. Bhagava “Bhikkhusavgho agacchatu”ti cintesi. Cintitasamanantarameva Buddhanubhavasabcodito suvannahamsagano viya dhataratthahamsarajam bhikkhusavgho dhammarajam samparivaresi. Tavadeva mahajano sannipati “Ulara dhammadesana bhavissati”ti. Tam disva pasannamanaso mahamatto Buddhappamukham bhikkhusavgham panitena khadaniyena bhojaniyena santappesi. Bhagava katabhattakicco mahajanassa anukampaya “Baranasisamipagamavasino sannipatantu”ti adhitthasi. Sabbe ca te iddhibalena mahajana sannipatimsu, ulare cassa pete pakate akasi. Tesu keci chinnabhinnapilotikakhandadhara, keci attano keseheva (CS:pg.159) paticchaditakopina, keci nagga yathajatarupa khuppipasabhibhuta tacapariyonaddha atthimattasarira ito cito ca paribbhamanta mahajanassa paccakkhato pabbayimsu.

Atha Bhagava tatharupam iddhabhisavkharam abhisavkhasi, yatha te ekajjham sannipatitva attana katam papakammam mahajanassa pavedesum. Tamattham dipenta savgitikara–

392. “Satunnavasana eke, abbe kesanivasana;

Peta bhattaya gacchanti, pakkamanti disodisam.

393. “Dure eke padhavitva, aladdhava nivattare;

Chata pamucchita bhanta, bhumiyam patisumbhita.

394. “Keci tattha papatitva, bhumiyam patisumbhita;

Pubbe akatakalyana, aggidaddhava atape.

395. “Mayam pubbe papadhamma, gharani kulamataro;

Santesu deyyadhammesu, dipam nakamha attano.

396. “Pahutam annapanampi, apissu avakiriyati;

Sammaggate pabbajite, na ca kibci adamhase.

397. “Akammakama alasa, sadukama mahagghasa;

Alopapindadataro, patiggahe paribhasimhase.

398. “Te ghara ta ca dasiyo, tanevabharanani no;

Te abbe paricarenti, mayam dukkhassa bhagino.

399. “Veni va avabba honti, rathakari ca dubbhika;

Candali kapana honti, kappaka ca punappunam.

400. “Yani yani nihinani, kulani kapanani ca.

Tesu tesveva jayanti, esa maccharino gati.

401. “Pubbe (CS:pg.160) ca katakalyana, dayaka vitamacchara;

Saggam te paripurenti, obhasenti ca nandanam.

402. “Vejayante ca pasade, ramitva kamakamino;

Uccakulesu jayanti, sabhogesu tato cuta.

403. “Kutagare ca pasade, pallavke ponakatthate;

Bijitavga morahatthehi, kule jata yasassino.

404. “Avkato avkam gacchanti, maladhari alavkata;

Dhatiyo upatitthanti, sayam patam sukhesino.

405. “Nayidam akatapubbanam, katapubbanamevidam;

Asokam nandanam rammam, tidasanam mahavanam.

406. “Sukham akatapubbanam, idha natthi parattha ca;

Sukhabca katapubbanam, idha ceva parattha ca.

407. “Tesam sahabyakamanam, kattabbam kusalam bahum;

Katapubba hi modanti, sagge bhogasamavgino”ti. – Gathayo avocum.

392. Tattha satunnavasanati chinnabhinnapilotikakhandanivasana. Eketi ekacce. Kesanivasanati keseheva paticchaditakopina. Bhattaya gacchantiti “Appeva nama ito gata yattha va tattha va kibci ucchitthabhattam va vamitabhattam va gabbhamaladikam va labheyyama”ti katthacideva atthatva ghasatthaya gacchanti. Pakkamanti disodisanti disato disam anekayojanantarikam thanam pakkamanti.

393. Dureti dureva thane. Eketi ekacce peta. Padhavitvati ghasatthaya upadhavitva. Aladdhava nivattareti kibci ghasam va paniyam va alabhitva eva nivattanti. Pamucchitati khuppipasadidukkhena sabjatamuccha. Bhantati (CS:pg.161) paribbhamanta. Bhumiyam patisumbhitati taya eva mucchaya uppattiya thatva avakkhittamattikapinda viya vissussitva pathaviyam patita.

394. Tatthati gatatthane. Bhumiyam patisumbhitati papate patita viya jighacchadidukkhena thatum asamatthabhavena bhumiyam patita, tattha va gatatthane ghasadinam alabhena chinnasa hutva kenaci patimukham sumbhita pothita viya bhumiyam patita hontiti attho. Pubbe akatakalyanati purimabhave akatakusala. Aggidaddhava atapeti nidaghakale atapatthane aggina daddha viya, khuppipasaggina dayhamana mahadukkham anubhavantiti attho.

395. Pubbeti atitabhave. Papadhammati issukimacchari-adibhavena lamakasabhava. Gharaniti gharasaminiyo. Kulamataroti kuladarakanam mataro, kulapurisanam va mataro. Dipanti patittham, pubbanti attho. Tabhi sattanam sugatisu patitthabhavato “Patittha”ti vuccati. Nakamhati na karimha.

396. Pahutanti bahum. Annapanampiti annabca panabca. Apissu avakiriyatiti suti nipatamattam, api avakiriyati chattiyati. Sammaggateti samma gate samma patipanne samma patipannaya. Pabbajiteti pabbajitaya. Sampadane hi idam bhummavacanam. Sammaggate va pabbajite sati labbhamaneti attho. Na ca kibci adamhaseti “Kibcimattampi deyyadhammam nadamha”ti vippatisarabhibhuta vadanti.

397. Akammakamati sadhuti akattabbam kammam akusalam kamentiti akammakama, sadhuhi va kattabbam kusalam kamentiti kammakama, na kammakamati akammakama kusaladhammesu acchandikati attho. Alasati kusita kusalakammakarane nibbiriya. Sadukamati satamadhuravatthupiya. Mahagghasati mahabhojana, ubhayenapi sundarabca madhurabca bhojanam labhitva atthikanam kibci adatva sayameva bhubjitaroti (CS:pg.162) dasseti. Alopapindadataroti alopamattassapi bhojanapindassa dayaka. Patiggaheti tassa patigganhanake. Paribhasimhaseti paribhavam karonta bhasimha, avamabbimha uppandimha cati attho.

398. Te gharati yattha mayam pubbe “Amhakam gharan”ti mamattam akarimha, tani gharani yathathitani, idani no na kibci upakappatiti adhippayo. Ta ca dasiyo tanevabharanani noti etthapi eseva nayo. Tattha noti amhakam. Teti te gharadike. Abbe paricarenti paribhogadivasena viniyogam karontiti attho. Mayam dukkhassa bhaginoti mayam pana pubbe kevalam kilanappasuta hutva sapateyyam pahaya gamaniyam anugamikam katum ajananta idani khuppipasadidukkhassa bhagino bhavamati attanam garahanta vadanti.

399. Idani yasma petayonito cavitva manussesu uppajjantapi satta yebhuyyena tasseva kammassa vipakavasesena hinajatika kapanavuttinova honti, tasma tamattham dassetum “Venivati-adina dve gatha vutta. Tattha venivati venajatika, vilivakara nalakara hontiti attho. Va-saddo aniyamattho. Avabbati avabbeyya, avajanitabbati vuttam hoti. “Vambhana”ti va patho, parehi badhaniyati attho. Rathakariti cammakarino. Dubbhikati mittadubbhika mittanam badhika. Candaliti candalajatika. Kapanati vanibbaka ativiya karubbappatta Kappakati kappakajatika, sabbattha “Honti punappunan”ti yojana, aparaparampi imesu nihinakulesu uppajjantiti vuttam hoti.

400. Tesu tesveva jayantiti yani yani abbanipi nesadapukkusakuladini kapanani ativiya vambhaniyani paramaduggatani ca, tesu tesu eva nihinakulesu macchariyamalena petesu nibbattitva tato cuta nibbattanti. Tenaha “Esa maccharino gatiti.

401. Evam (CS:pg.163) akatapubbanam sattanam gatim dassetva idani katapubbanam gatim dassetum “Pubbe ca katakalyanati satta gatha vutta. Tattha saggam te paripurentiti ye pubbe purimajatiyam katakalyana dayaka danapubbabhirata vigatamalamacchera, te attano rupasampattiya ceva parivarasampattiya ca saggam devalokam paripurenti paripunnam karonti. Obhasenti ca nandananti na kevalam paripurentiyeva, atha kho kapparukkhadinam pabhahi sabhaveneva obhasamanampi nandanavanam attano vatthabharanajutihi sarirappabhaya ca abhibhavitva ceva obhasetva ca jotenti.

402. Kamakaminoti yathicchitesu kamagunesu yathakamam paribhogavanto. Uccakulesuti uccesu khattiyakuladisu kulesu. Sabhogesuti mahavibhavesu. Tato cutati tato devalokato cuta.

403. Kutagare ca pasadeti kutagare ca pasade ca. Bijitavgati bijiyamanadeha. Morahatthehiti morapibchapatimanditabijanihatthehi. Yasassinoti parivaravanto ramantiti adhippayo.

404. Avkato avkam gacchantiti darakakalepi batinam dhatinabca avkatthanato avkatthanameva gacchanti, na bhumitalanti adhippayo. Upatitthantiti upatthanam karonti. Sukhesinoti sukhamicchanta, “Ma sitam va unham va”ti appakampi dukkham pariharanta upatitthantiti adhippayo.

405. Nayidam akatapubbananti idam sokavatthu-abhavato asokam rammam ramaniyam tidasanam tavatimsadevanam mahavanam maha-upavanabhutam nandanam nandanavanam akatapubbanam na hoti, tehi laddhum na sakkati attho.

406. Idhati imasmim manussaloke visesato pubbam kariyati, tam sandhayaha. Idhati va ditthadhamme. Paratthati samparaye.

407. Tesanti tehi yathavuttehi devehi. Sahabyakamananti sahabhavam icchantehi. Bhogasamavginoti bhogehi samannagata, dibbehi (CS:pg.164) pabcakamagunehi samappita modantiti attho. Sesam uttanatthameva.

Evam tehi petehi sadharanato attana katakammassa ca gatiya pubbakammassa ca gatiya paveditaya samviggamanassa koliyamaccapamukhassa tattha sannipatitassa mahajanassa ajjhasayanurupam Bhagava vittharena dhammam desesi. Desanapariyosane caturasitiya panasahassanam dhammabhisamayo ahositi.

Abhijjamanapetavatthuvannana nitthita.





Download 1,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish