Keyin bir necha kun yoki bir necha hafta keyin payd

 

 

Stolning ergonomik parametrlari

  

 

37-jadval 

Talabalar va 

o’quvchining kiyimi 

bilan bo’yi, sm 

Yuzadan balandligi, 

mm 

Stol yuzasi 

 

Oyoq 

uchun 

yuza 

116-130 

520 

400 

131-145 

580 

520 

146-160 

640 

580 

161-175 

700 

640 

175 dan baland 

760 

700 

 

 

Ish stuli (kreslo).

Ish stuli (kreslo)ni konstruktsiyasi - VDT va XTda 

ishlaganda  ratsional  ish  xolatini  ta`minlashi  kerak,  tana  xolatini  bo’yin-

kurak  muskullarga  zo’riqish  bermay,  o’zgartirish  imkoniyatini  berishi 

kerak. Professor G.G. Demirchoglyan ish stuliga quyidagi xarakteristikani 

beradi:  "o’tirish  vositasi  bo’lib,  vertikal  to’g’ri  pozitsiyani  egallashga 

imkon  beradigan,  bukchayganlikni  oldini  oladigan,  bel  va  yelkaning  past 

qismiga  tayanch  bo’ladigan,  tananing  barcha  1qismlaridagi  og’irlik 

kuchini tayanch yuzasiga tarqatadigan (bunda katta  muskul guruxlarining 

statik kuchayganligini oldi olinadi) kreslo hisoblanadi".  stulni o’tiradigan 

joyi  beldan  pastda  bo’lishi  kerak,  bunda  stulni  cheti  tizza  ostidagi 

tomirlarni  ezmaydi. Kreslo o’tirish xolatini jo’shqinligini e`tiborga  olishi 

kerak,  ya`ni  xarakati  yengil  bo’lishini,  operator  tanasining  1qismi 

mantiqiy xarakatlar qilishini ta`minlashi kerak. 

Kresloning  suyanchig’i  o’tiruvchining  orqa  kuragini  shaklini 

takrorlashi  darkor.  Bundan  tashqari,  kreslo  shunday  balandlikda 

---

 

 

504 

o’rnatilishi lozimki, operator tos suyagiga (agar kreslo juda past joylashsa) 

yoki  beliga  (agar  kreslo  juda  baland  o’rnatilsa)  bosim  bo’layotganini 

sezmasin. 

Avvallari    ergonomistlar  o’tirganda  bel  bilan  umurtqa  pog’onasi 

orasidagi  burchak  90  gradusni  tashkil  etadi  deb  hisoblashar  edi  lekin 

keyingi  izlanishlar,  ko’pchilik  odamlar  orqaga  tashlab  o’tirishni  afzal 

ko’rishligini  ko’rsatdi.  Bundan  tashqari,  ish  kreslosining  konstruktsiyasi    

o’tirganda    sirpanmaslikni    ta`minlashi kerak. 

Ish stuli (kreslo) balandlik va suyanchig’i bo’yicha boshqariladigan, 

buriladigan,  shu  bilan  birga  xar  biri  mustaqil  o’zgaradigan,  mustaxkam 

to’xtaydigan  bo’lishi  kerak.  Kreslo  o’tirgichining  eni  va  chuqurligi  400 

mm  dan  kam  bo’lmasligi  kerak.  Old  tarafi  aylana  sifat  bo’lishi  kerak. 

kresloni  konstruktsiyasi  o’tirgich  yuzasini  400-  550  mm  chegarada, 

oldinga  egilishini  15  gradusgacha,  orqaga  5  gradusgacha  bukilishini 

boshqarishi  kerak.  Suyanchiqning  tayanch  yuzasining  balandligi  300±20 

mm,  eni  380  mm  kam  bo’lmasligi,  gorizontal  yuzaning  egilish  radiusi- 

400  mm.  bo’lishi  kerak.  Suyanchiqqning  vertikal  tekislikda  0±30  gradus 

chegarada boshqarilishi kerak. Kresloning old tomonidan suyanchiqgacha 

masofa  260-400  mm  atrofida  bo’lishi  kerak  qo’l  muskullarining  statik  

zo’riqishini pasaytirish uchun turg’un yoki yechilib-kigiziladigan uzunligi 

250  mm  dan  kam  bo’lmagan,  eni  50-70  mm,  o’tirgichdan  230  ±30  mm 

balandlikda boshqariladigan, orasidagi masofa 350-500 mm bo’lgan tirsak 

qo’ygichlar  bo’lishi  kerak.  Kreslo  o’tirgichi,  suyanchig’i  va  boshqa 

elementlari  yarim  yumshoq,  elektrlanmaydigan,  havo  o’tkazuvchi 

qoplamali, oson tozalanadigan bo’lishi kerak. 

Ish joyi eni 300 mm dan, botiqligi 400 mm dan, balandligi 150  mm 

kam  bo’lmagan,  egilish  burchagi  20  gradusli  oyoq  qo’yuvchi  moslama 

bilan ta`minlanishi kerak, bu moslama g’adir-budir yuzali bo’lishi kerak. 

Sanitar  qoidalarda  o’quvchining  bo’yiga  maslashadigan    stulning 

o’lchamlari xam berilgan. Baland stol yoki stuldan  foydalanishga to’g’ri 

kelganda,  albatta  boshqariladigan  oyoq  qo’yuvchi  moslamadan 

foydalanish kerak. 

Original  ushlagich.  Foydalanuvchining  ishchi  o’rni  xujjatlarni 

(original, daftar, varaq) ushlab turuvchi yengil moslama bilan jixozlanishi 

kerak.  Original  ushlagich  gorizontal  tekislikka  nisbatan  30-70  gradus 

burchak ostida egiluvchan boshqarilishi kerak. 

Pyupitr  displey    ekrani    balandligidan      ±100    mm.da  joylashadi. 

Agar  ish  davomida  orginalga  ekranga  nisbatan  qaraladigan      bo’lsa,   

kreslo      yoki      ekranni    shunday  burish    kerakki,      operator    qarshisida 

---

 

 

505 

kompyuter  ekrani emas, balki original joylashsin.