Keyin bir necha kun yoki bir necha hafta keyin payd

II.7. Changga qarshi kurash chora-tadbirlari 

 

Chang  kasalliklarining  oldini  olish  maqsadida  quyidagi  chora-

tadbirlar amalga oshiriladi 

 1.qonuniy tartibdagi choralar;  

 2.changning  hosil bo'lishi va tarqalishiga  qarshi chora-tadbirlar; 

 3.shaxsiy muhofaza chora-tadbirlari.  

O'zbekiston  Respublikasi  mehnat  qilish    qonunlari  Kodeksiga 

asosan,  ishlab  chiqarish    changlarining  ta'siri  bo'lishi  mumkin  bo'lgan 

ishga  kirishdan  oldin  tibbiyot  ko'rigidan  o'tkaziladi.  O'pka  sili  va  miring 

o'pkadan  tashqaridagi  turlari,  yuqori  nafas  yo'llari  va  bronxlar  kasalligi, 

yurak-tomir  tizimining  organik  kasalliklari  va  boshqalar  bilan  og'rigan 

kishilarga qabul qilinmaydilar.  

20  yoshgacha  bo'lgan  shaxslar  changli  ishlarga  qo’yilmaydilar, 

chunki pnevmokonioz yoshlarda tezroq rivojlanadi kattalardagiga nisbatan 

og'irroq o'tadi.  

Umuman  sanoat  korxonalari,  xonalari  va  sexlari    havo  muhitidagi 

changlar  bu  zonalarda  ishlayotganlar  sog'ligiga  xavf  solmasligini 

ta'minlash maqsadida chang  miqdorining yo’l qo'yiladigan oxirgi darajasi 

(YQOD)  sanitar-gigienik  me'yorlari  belgilangan  huijatlar  mavjud.  Eng 

ko'p  tarqalgan  va  xavfli  changlarning  YQOD  i  SN  245-71  va  GOST 

12.1.005-76  «Ishchi  zonasining  havosi.  Umumiy  vsanitariya-gigiena 

talablari»  da  keltirilgan.  Eng  zararli  changlarga  eng  past  miqdor 

belgilangan  (4-jadval).  Jadvaldan  ko'rinib  turibdiki,  tarkibida  70%  dan 

yuqori  kremniy  (II)  oksidi  bo'lgan  changlar  uchun  YQOD  1  mg/m  dan 

oshmasligi  kerak.  Kamroq  zararli  changlar  uchun  u  kimyoviy  tarkibiga 

qarab 2 dan 10 mg/m atrofida bo'ladi.