Ketmonboyev zafarbek ahmad o’G’LI

13-rasm. HDD qurilmasi.

II-bob. 2-§ Mnitor qurilmasi va uning turlari.
Kompyuterning monitor qurilmasi — grafik, matnli va boshqa formatdagi ma’lumotlarni ekranga chiqarib berish uchun xizmat qiladigan qurilmadir, Raqamli signallar (0 va 1) videokarta orqali video signallarga aylantirilib, monitor orqali odamlar tushunadigan ko‘rinishda namoyon bo‘ladi. Bundan ko‘rinib turibdiki, monitor mashina va odam orasidagi bog‘lovchidir.
Ma’lumotlarni ekranga chiqarish bo‘yicha monitor 2 xil ko‘rinishga ega:
— raqam-yozuv, simvollarni ko‘rsatuvchi monitor.
Bu monitor ekranga faqat yozuv yoki raqamlarni chiqarib beradi, grafikalarni chiqara olmaydi, misol qilib dastlab chiqarilgan monitorlarni, kalkulyatorlar, peydjerlarni olish mumkin.
— grafik ko‘rinishda ko‘rsatuvchi monitor. 
Bu turdagi monitorlar raqam, yozuv, simvollardan tashqari grafikani ham namoyon qila oladi. Asosan monitorlar, ishlash texnologiyasi bo‘yicha quyidagi turlarga bo‘linadi:
22
Elektr nurli trubka asosida ishlaydigan monitor (CRT). Bu turdagi monitor elektrnurli trubkadan chiqayotgan elektronlar asosida ishlaydi, elektronlar lominoform bilan qoplangan sloyga ichki tomondan urilib, 3 ta asosiy rang(qizil, yashil, ko‘k RGB) asosida qolgan ranglarni chiqaradi. Hozirgi kunda bu turdagi monitor quyida keltirilgan kamchiliklari sababli, texnika bozorida o‘z o‘rnini yo‘qotdi:
— katta hajmdaligi;
— og‘irligi;
— elektro-magnit nurlanishning kuchliligi;
— elektr ta’minotni katta sarflashi.


14-rasm. Elektr nurli trubka asosida ishlaydigan monitorning ko’rinishi.

Shunday bo‘lsa ham, bunday monitor rasm va boshqa ob’yektlarni aniq va tiniq ko‘rsata oladi, shu sababli arxitektor, dizayner va shunga o‘xshash kasb egalari CRT monitoridan hali voz kechishganlari yo‘q.

23
Suyuqkristallardan tashkil topgan monitor (LCD — Liquid Crystal Display). Bu monitor to‘liq suyuq kristallardan tashkil topgan. Dastlab bunday texnologiya kalkulyatorlarda, kvars soatlarda qo‘llanib ko‘rilgan, keyinchalik monitorlarga ham ishlatila boshlangan. Asosi suyuqlik bo‘lganligi sababli, bu xildagi monitorning ko‘rish burchagi bo‘lib, monitordagi ob’yektlar har xil burchak ostida har xil (turli xil rangda desa bo‘ladi) namoyon bo‘ladi.