Kesh xotira prinsiplari

XOZIRGI KUNDAGI KESH XOTIRALAR
Qator kompaniyalar tomidan taqdim etilayotga KESH xotiralar
Cach (extiyoj) xotira operativ xotira bilan mikroprsessor o’rtasidagi tezkor bufer xotirasi rolini uynaydi. Bu bufer xotira (KESH) protsessor va asosiy xotira o’rtasidagi tezlik mutonosibligini bartaraf qilishi uchun qo’llaniladi. Unga ko’p marotaba murojat qilinadigan berilganlar joylashadi. Protsessor birinchi martaba xotiraga murojat qilganda zaruriy informatsiya parallel KESH ga ko’chadi. Ikkinchi marotaba murojat qilinganda informatsiya KESHdan olinadi. Chunki undan olish teziroq ko’chib tezligini ortiradi. Informatsiya xotiraga yozish jarayonida KESHga tushadi va shu paytda xotiraga nusxa olinishi mumkin (Write Through - bevosita yoki barobar yozish sxemasi), yoki xotiraga maʼlum vaqt o’tkandan keyin o’tadi. (Write Back sxemasi - koldirilgan yoki kayta yozuv). Qayta yozuv sxemasida KESH xotiradagi informatsiya bo’sh takt bo’lishi bilanoq asosiy xotiraga ko’chiriladi.Qoldirilgan sxemada esa KESHda yangi informatsiya uchun joy kolmagandagina informatsiya kuchadi. Bunda KESH dan eng kam ishlatilayotgan informatsiya birinchi bulib kuchadi.
KESH uchun kullanilayotgan xotira uz berilganlarini saklash uchun maydon, satr xolatini yorituvchi satr xolatini kursatuvchi (bush, bush emas, tuldirish uchun va x.k.) ga bulinadi. Asosan keshni tashkil etishini ikki xil sxemasi mavjud: turidan turi ifodalash(direct morred), kaysiki xotira xar bir adresi keshlanadi fakat bitta kator bilan (bu xolda satr nomeri adresni kichik razryadlari bilan aniklanadi va assotsativ bolangan-n tip (n-way associative)), kaysiki bitta yacheyka adresi bir nechta kator bilan keshlanishi. Assotsiativ kesh ancha yuqori. 486 va undan yukori protsessorlar yana 8 -16 kb xajmli ichki (Internal) KESH ga ega. U bundan tashkari Rrimary (birinchi) yoki LI (Level 1- birinchi satr. U tashki (Externol 1) dan tashkari ikklamchi yoki L2. Ko’pchilik mikrop-rotsessorlarda ichki KESH turidan yozish sxemasida, Pentium dan va yangi 486 (Intel R 24) va oxirgi DX4 - 100, AMD DX4 - 120, 5x 86) larda u koldirilgan yozuvda ishlashi mumkin.
Ikkinchi xol sistema platadan maxsus yordamga muxtoj, bu yordam xotira va