Кбк: 60. 5(5Ў) 31 Санжар Юлдашев Социологик тадқиқот методологияси [матн] / С. Юлдашев. Т.: Тошкент ислом университети, 2018. 228 б. (575. 1) Кбк: 31

Социологик тадқиқот дастурини тузишда қуйидагилар 
инобатга олинади:
– буюртмачининг талаблари ва хоҳишлари;
– тадқиқот ўтказиладиган жойнинг ўзига хослиги;
– респондентларнинг ижтимоий-демографик таркиби ва улар 
тўғрисида бошқа муҳим маълумотлар;
– тадқиқот харажатларини молиялаштириш масалалари;
– тадқиқотни режалаштириш, дала тадқиқотларини ўтказиш 
ва тадқиқот натижаларини умумлаштиришда иштирок этувчи 
тадқиқотчи ва маслаҳатчи ҳамда ёрдамчиларининг умумий миқдори 
ва тадқиқотда иштирок этиш шартлари;
– зарурият бўлганда дала тадқиқотини режалаштиришдан олдин 
ўтказилган разведкавий тадқиқот натижалари;
– ўтказиш муддати, об-ҳаво ва шу каби бошқа жиҳатлар. 
Социологик тадқиқот дастурининг сифатини ва ишончлилик 
даражасини янада ошириш учун уни тадқиқот ўтказаётган жамоа, 
институт ёки бошқа турдаги юридик шахс раҳбарияти ҳамда 
буюртмачига тасдиқлаш ёки розилик олиш учун тақдим қилиш 
мумкин.
Социологик тадқиқот дастури қуйидаги бўғинларнинг батафсил, 
аниқ ва тугал баён этилишини ўз ичига олади: 
1) 
назарий-методологик қисм 
– муаммони таърифлаш ва асослаш, 
тадқиқот мақсадини кўрсатиш, объекти ва предметини аниқлаш, 
асосий тушунчаларнинг мантиқий таҳлили, тадқиқот гипотеза ва 
вазифаларини таърифлаш каби ишлар; 
2) 
методик қисм 
– ўрганилаётган респондентлар йиғимини 
аниқлаш, бирламчи социологик маълумотни тўплаш усулларига 
таъриф бериш, шу ахборотни тўплаш воситаларининг мантиқий 
тузилишини, унга ЭҲМда ишлов беришнинг мантиқий чизмаларини 
таърифлаш, ташкилий режани тузишга оид ҳаракатлар.

---

48
Амалий социологияга оид турли адабиётларда социологик 
тадқиқот дастурининг тузилиши тўғрисида аниқ ва ягона ёндашув 
мавжуд эмас. Бундай ёндашувнинг мавжуд эмаслиги объектив ва 
табиий сабаблардан келиб чиқади. Масалан: