İKİNCİ BÖLÜM
KAZAKİSTAN’DA UYGUR FOLKLORU ÜZERİNE YAPILAN
ÇALIŞMALAR
Kazakistan’da Uygur folkloru üzerine yapılan çalışmaların künyesi verilirken
editörlüğünü A. B. Ercilasun’un yaptığı “Türk Lehçeleri Grameri” kitabının Habibe
Yazıcı
Ersoy
tarafından
hazırlanan
Yeni
Uygur
Türkçesi
bölümündeki
“Kazakistan’daki Uygur Türklerinin Bugün Kullandığı Alfabe” tablosundan
faydalanılmıştır.
Habibe Yazıcı Ersoy, Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurların bugün hâlâ Uygur-
Arap alfabesini kullanırken, Kazakistan’da yaşayan Uygurların ise Kiril menşeli
alfabeyi kullanmakta olduklarını belirtmektedir. Bu alfabede 41 harf bulunmaktadır
(Ercilasun, 2008: 363).
K azakistan’da Uygur Türklerinin Bugün Kullandığı Alfabe
Kiril
Latin
Kiril
Latin
Kiril
Latin
Aa
Aa
H
h
Nn
H
h
Iı
E
6
Bb
Oo
Oo
Bb
Yumuşatma
işareti
B
b
Vv
n n
Pp
Ee
r r
Gg
Pp
Rr
roro
Yu,yu
Afl
Dd
Cc
Ss
Ya,ya
Ee
Ee
T
t
Tt
Qq
Ee
Yo,yo
y y
Uu
Nn
Jj
Ff
F
f
Gg
33
Zz
Xx
Xx
yy
Üü
H
h
İi
Ts,ts
Oe
Öö
H
h
Yy
H
h
Çç
Cc
K
k
Kk
m m
ş
Ş
03
Âa
H
a
Ll
Şç,şç
hh
Hh
M
m
Mm
'Lb
Sertleştirme
işareti
2.1. Bağımsızlık Öncesi Yapılan Çalışm aların Tanıtımı
Bu bölümde, Kazakistan’da bağımsızlık öncesinde yayımlanan Uygur folkloru ile
ilgili 283 eserin tanıtımı kronolojik olarak verilmiştir. Kitapların tanıtımı yapılırken
derleme kitaplarda yazar ve eser sayısı çok olanlar rakamla verilirken az olanlar ise
tek tek belirtilmiştir.
İSK0ND0R, Hezim. Celiş Tolqunlirida: Şeirlar Toplami, Qazaqistan Naşrijati,
1934. - 58 63t.
(İSKÂNDÂR, Hezim, Celiş Tolqunlirida, -Şeirlar Toplami-,
Qazaqistan Naşriyati, 1934, ss. 58.)
Hezim İskandar’in kaleme aldığı “Celiş Tolqunlirida” adlı eser, 1934 yılında
Kazakistan Neşriyatı yayınları arasında basılmıştır. Eser 58 sayfadan oluşmaktadır.
Kitapta, vatan, dostluk ve insan sevgisi gibi konularda kaleme alınmış 58 şiir yer
almaktadır.
mAMHEB, T. Ta« ca
3
^n pn: LUeı-ıp.ıap Ton^HMH. - A^MyTa: ^ a
3
aKCTaH re
33
.n
3
A
36
HAT Hampu^TH, 1936. - 37 63t.
(ŞAMİYEV, T., Tan Sazliri -Şeirlar Toplimi-,
Almuta: Qazaqstan GözalÂdabiyatNaşriyati, 1936, ss. 37.)
T. Şamiyev’in yazmış olduğu “Tan Sazliri” adı eser, 1936 yılında Kazakstan Dölet
Gözel Edebiyat Neşriyatı yayınları arasında basılmıştır. Eser 37 sayfadan
oluşmaktadır. Kitapta, 13 şiir yer almaktadır.
Jaşlıq Siri: Jaş U jqur Jazqucilirinin Şeirlar Toplami. - Almuta: Qazaqistan Gezal
0dabijat Naşrijati, 1940. - 89 63t.
(Jaşliq Siri -Jaş Uygur Jazgucilirinin Şeirlar
Toplami-, Almuta: Qazaqstan Gözal Âdabijat Naşrijati, 1940, ss. 89.)
“Jaşliq Siri” adlı eser, 1940 yılında Kazakstan Dölet Gözel Edebiyat Neşriyatı
yayınları arasında basılmıştır. Eser 89 sayfadan oluşmaktadır. Kitapta, genç Uygur
şairlerinden İlaxun Hasanov’un 11, Raşidin Âkbarov’un
8
, Dölat Rahimov’un 4,
Bilal Baratov’un 3, Buvi Parmanova’nın 2, Şeripçan Saliyev’in 4, Kılaçidin
Koçınurov’un 5, Hezim Turdıyev’in 5, Maryam Koçınurova’nın 4, Xelam
Xudaberdijev’in 3, Üsüp Sabitov’un 3, N. Mansurov’un 2, İbrajim Rozijev’in
6
,
14
Şerinkiz Ajtaxunova’nın 1, A. Sabirov’un 2, Kalım Alajev’in 2, Esmemov’un ve
Maxsatov’un 1’er şiiri yer almaktadır.
^3^3M h jk h ^ .ih p h : CoBeT yHFyp no33HHCHHHH aHTO^ornncH. TonnHFynH: h.
EaxHHa30B.- A^MyTa: ® a
3
ymbi, 1974. - 508
63
t.
Do'stlaringiz bilan baham: |