Katta yoshdagilarda tashkil etiladigan jismoniy tarbiya va sport Reja Jismoniy tarbiya fanning ahamiyati

Fan faoliyatining tashkil etilishi.
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug`ullanuvchilarni tibbiy nazoratdan o`tkazish, ularni sog`liq guruhlariga ajratish, chiniqqanlik darajasini aniqlash, shunga asoslangan holda, mashq hajmi va tezligini belgilash, mashq natijasini doimiy nazorat qilish, mutasaddi tibbiyot muassasasi shifokori hamda jismoniy tarbiya o`qituvchisi va trener zimmasiga yuklatiladi.
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug`ullanuvchi toifaga ega bo`lmagan yoshlar va katta yoshdagi kishilar, bir yilda kamida bir marta, tibbiy ko`rikdan o`tishlari shart;
Toifaga ega bo`lgan sportchilar, yosh sportchilar, sport maktabi o`quvchilari, hamda sport bilan shug`ullanuvchi katta yoshdagi kishilar bir yilda kamida 2 marta shifokor tekshiruvidan o`tishlari kerak.
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug`ullanuvchilarni tibbiy xizmat bilan ta`minlash 2 turdagi tibbiyot tashkilotlarida amalga oshiriladi.
1. Shahar va tuman markazlarining maxsus belgilangan poliklinikasida joylashgan “sport vrachlik nazorati xonasida”.
2. Viloyat markazida va katta shaharlarda joylashgan “sport vrachlik nazorati dispanserida”.
Tibbiy nazorat va uning bosqichlari.
Ma`lumki, maktab, o`rta maxsus va oliy o`quv muassasalarida o`quv reja asosida jismoniy tarbiya fani o`qitiladi.
Mazkur fanning o`quv dasturi bo`yicha jismoniy mashq darslari boshlanishidan oldin, ya`ni har o`quv yilining boshida, hamma o`quvchilar va talabalar tibbiy nazoratdan o`tkaziladirlar.
Tibbiy nazorat bosqichlari
Jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanuvchilarni tibbiy nazoratdan o`tkazish 3 bosqichda amalda oshiriladi: birlamchi, takror, qo`shimcha tibbiy nazorat.
Birlamchi tibbiy nazorat. Bu jismoniy tarbiya va sport bilan shug’ullanishning boshlanish davrida, ya`ni o`quv yilining boshida o’tkaziladi.
Bunda quyidagi masalalar hal etiladi:
1. Nazoratdan o`tayotgan shaxsning hozirgi paytda sog’liq holati aniqlanadi va baholanadi.
2. Jismoniy rivojlanish ko’rsatkichlari: tana vazni, bo`y uzunligi, ko’krak qafasi aylanasi, o`pka tiriklik sig`imi, qo`l va bel muskullari kuchi va boshqa ko’rsatkichlar aniqlanadi va baholanadi.
3. Mazkur shaxs organizmining funksional holati, ya`ni jismoniy mashqlarga moslashish imkoniyati aniqlanadi va baholanadi.
4. Ushbu tibbiy nazorat natijasida o’quvchi va talabalar jismoniy tarbiya fani darsiga qatnashish bo`yicha 3 ta sog`liq guruhlariga bo`linadilar.