Katalitik modifikasiyalash

Neytrallashdagi chiqindilar.
Neytralizatsiya jarayonining samara-dorligi 
neytral yog‘ sifatiga va chiqindi miqdoriga bog‘liq. Chiqindi, bu soapstok bilan 
birga ajrab chiqadigan yog‘li moddalar bo‘lib, ulardan yog‘ni qayta ishlash 
sanoatida xomashyo sifatida foydalaniladi. 
Texnologlarning asosiy vazifasi shu chiqindilar miqdorini kamaytirishdir. 
Soapstokdagi yog‘, undagi yog‘ kislotalari bilan neytral yog‘larning yig‘indisidir. 
Yo =Yo
k
+ N
yo 
bu yerda : Yo - soapstokdagi yog‘; Yo
k
- neytral yog‘ni sovunlanishidan hosil 
bo‘lgan yog‘ kislotalari va erkin yog‘ kislotalarini sovun holida soapstokka o‘tgan 
yog‘ kislotalarini umumiy miqdori; N
yo
- neytral yog‘.
Soapstokdagi yog‘, soapstokning yog‘liligini ifodalaydi. Soapstok-dagi 
neytral yog‘larning oshishi N
yo
/ Yo
k
nisbat bilan aniqlanadi. Bu nisbat qancha kichik 
bo‘lsa, neytrallash jarayoni shuncha samarali boradi. 
Soapstok ilashtirib ketgan yog‘ miqdori (yog‘ massasiga nisbatan % da) Ch
yo
chiqindi miqdorini aniqlaydi va yog‘dagi erkin yog‘ kislotalarini % dagi miqdori X 
ga proporsional bo‘ladi.
Ch
yo 
= KX bundan K = Ch
yo
/X 
Demak neytralizatsiya jarayoni neytrallash koeffitsienti (K) bilan xarak-
terlanadi, bu koeffitsient soapstokdagi yog‘ miqdori, yog‘dagi erkin yog‘ kislotala-
ri miqdoridan necha marta kattaligini ko‘rsatadi. Neytrallash koeffitsienti yog‘ning 
turiga va neytrallash usuliga bog‘liq bo‘ladi. Erkin yog‘ kislotalari miqdori X, 
kislota soni bo‘yicha aniqlanadi. Tarkibida 18 uglerod atomli yog‘ kislotalari 
bo‘lgan yog‘lar uchun
X = 0,5 · K.s. , u holda Ch
yo
= K · 0,5 · K.s. 
Rafinatsiyalangan yog‘ning chiqish miqdori quyidagi formula bilan 
hisoblanadi:
Mr = 100 

+
)
(
Й
Ч
bu yerda: 

+
)
(
Й
Ч
- chiqindi va yo‘qotishlar yig‘indisi. 

---

56