Kasimova Gulyar Axmatovna Sholdarov Dilshod Azimiddin o’g’li

7.2.Jamg’arish va pensiya jamg’armalarining investitsion siyosat strategiyasi 
 
«Farovonlik
»
kishilar iste’mol qiladigan ne’matlarning miqdori va sifatini, hayot 
kechirishning umumiy shart-sharoitlarini qandayligini bildiradi. Farovonlik 
ko’rsatkichini faqat iste’mol hajmi bilan cheklanib bo’lmaydi, chunki jamg’arish 
kelajakdagi farovonlikni belgilaydi, shu sababdan buni bilvosita ko’rsatkich 
sifatida qarash mumkin. «Jamg’arma topilgan pulning joriy iste’moldan ortib 
qolganini bildirganidan uni farovonlikka xizmat qiladi, deb aytish mumkin.
 
 
7.2.rasm.Investitsion salohiyatga ega sub’ektlar aloqadorligi 
ДАВЛАТ БОШҚАРУВ ОРГАНЛАРИ 
МАҲАЛЛИЙ ҲОКИМИЯТ ОРГАНЛАРИ 

---

242 
Pensiya jamg’armalaridagi fuqarolar va xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning 
majburiy va ixtiyoriy jamg’arma badallari ularni davlatning moliyaviy ishtiroki 
asosida shakllanuvchi, muayyan jamg’arma tashkil etgan aholi toifalariga 
to’lovlarni amalga oshirish va ijtimoiy himoyalash uchun mo’ljallangan mustaqil 
pul jamg’armalari sifatida ta’riflash imkonini beradi
»
111
. Farovonlik darajasi 
aholining turmush darajasini ifodalaydi. Fuqarolarning hayotdagi ehtiyojlarini 
iqtisodiyot rivojlanishining muayyan holatida qondirilishi turmush darajasini 
bildiradi. Farovonlik – bu insonning yashashi uchun zarur mablag’lar miqdori va 
hayot uchun kerakli ehtiyojlar bilan ta’minlash chora-tadbirlari yig’indisidir. 
Jamg’arish – bu joriy davrdagi qayta ishlashning moddiy asosini kengaytirish 
orqali aholi iste’molini amalga oshirishga yo’naltirilgan jarayondir. Jamg’arma 
deyilganda davlat, aholi va korxona joriy daromadlarini ularning ehtiyojlarini 
ta’minlash maqsadida to’planib borishi tushuniladi. Jamg’arishning asosiy 
funktsiyasi – takror ishlab chiqarish jarayonining pirovard maqsadiga erishishga 
ko’maklashishdir. Jamg’arma investitsiyaning manbasi sifatida xizmat qiladi. 
Berilgan rasmda investitsion salohiyatga ega sub’ektlar ko’rsatilgan (-rasm). 
Investorlar – xususiy, qarzga olingan mulkiy va intellektual qiymatlarni sarflash 
haqida qaror qabul qiluvchi investitsiya faoliyati yurituvchi sub’ektlardir. 
Investorlar ob’ektlar va investitsiya natijalariga egalik qilish, foydalanish va 
tasarruf qilish huquqiga ega. Investorlar kreditorlar va xaridorlar rolini bajarishi, 
investitsion faoliyatning boshqa ishtirokchisi funktsiyalarini bajarishi mumkin. 

Iqtisodchilar va amaliyotchilar tomonidan «investitsiyalar» tushunchasi turlicha 

talqin qilinmoqda. Odatda, «investitsiya» deganda, kelgusida daromad olishni 
mo’ljallab, hozirda muayyan iqtisodiy faoliyatni amalga oshirish tushuniladi.

Investitsiyalashdan maqsad kapitalni joylashtirish va undan foyda olishdir. 

Aktsiya, obligatsiya va boshqa turdagi qimmatli qog’ozlarga investorlar 
qo’yadigan barcha turdagi mablag’larga moliyaviy investitsiyalar deyiladi. 
Investitsion faoliyat turlari, jumladan, jamg’arib boriladigan pensiya ta’minoti 
mablag’lari jamg’armasi uchun mumkin bo’lgan investitsiya faoliyati turlari 
111
O’lmasov A., Vahobov A. Iqtisodiyot nazariyasi. Darslik. – T.: Sharq. 2006. –B.433.
 

---

243 
bo’yicha shug’ullanish bu - moliyaviy investitsiyalardir. Quyidagi rasm yordamida 
investitsiya va jamg’arma faoliyatining aloqadorligini ko’rib chiqamiz.