|
24
Каримов И. 2015 йилда иқтисодиётимизда туб таркибий ўзгаришларни амалга ошириш,
модернизация ва диверсификация жараёнларини изчил давом эттириш ҳисобидан хусусий мулк ва
хусусий тадбиркорликка кенг йўл очиб бериш − устувор вазифамиздир. Ўзбекистон Республикаси
Президентининг 2014 йилда мамлакатимизни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш якунлари ҳамда
2015 йилга мўлжалланган энг муҳим устувор йўналишларига бағишланган Ўзбекистон Републикаси
Вазирлар Маҳкамасининг мажлисидаги маърузаси. \\ Халқ сўзи. 2015 йил. 18 январ.
25
Каримов И. Бош мақсадимиз – мавжуд қийинчиликларга қарамасдан, олиб бораётган ислоҳотларни,
иқтисодиётимизда таркибий ўзгаришларни изчил давом эттириш, хусусий мулкчилик, кичик бизнес ва
тадбиркорликка янада кенг йўл очиб бериш ҳисобидан олдинга юришдир. Ўзбекистон Республикаси
Президенти И.Каримовнинг мамлакатимизни 2015 йилда ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш
якунлари ва 2016 йилга мўлжалланган иқтисодий дастурнинг энг муҳим устувор йўналишларига
бағишланган Вазирлар Маҳкамаси мажлисидаги маърузаси. \\ Халқ сўзи. 2016 йил.
20
1.1.4.-жадвал.
Ўзбекистон Республикасининг 2012-2016 йиллардаги Давлат
бюджети харажатларининг ижроси
26
.
млрд.сўм
Т
\
р
Бюджет
кўрсаткичлари
ЙИЛЛАР
2012
2013
2014
2015
2016
2016 йил
жами
харажат
ларига
нисбатан
% да
Давлат
бюджети
харажатлари
(мақсадли
жамғармаларсиз)
21571,7
26312,4
31582,3
37967,7
42721,3
100,0
1.
Ижтимоий-маданий
соҳа ва аҳолини
ижтимоий ҳимоялаш
харажатлари
12777,2
16399,4
18783,4
22457,0
25299,3
59,3
2.
Нодавлат ва
нотижорат
ташкилотларини
ривожлантириш
харажатлари
6,0
7,0
8,2
10,0
11,0
0,02
3.
Иқтисодиёт
тармоқларига
харажатлар
2372,0
2791,9
3385,3
4119,7
4507,6
10,8
4.
Марказлашган
инвестицияларни
молиялаштириш
харажатлари
1059,3
1300,0
1500,0
1800,0
2100,0
4,7
5.
Давлат ҳокимияти,
бошқарув суд ва
прократура
органларини сақлаш
харажатлари
629,2
825,9
1000,8
1199,9
1324,0
3,2
6.
Фуқароларни ўз-
ўзини бошқариш
органларини сақлаш
харажатлари
191,7
287,3
343,7
436,6
491,8
1,1
7.
Ўзбекистон
Республикаси
Вазирлар
Маҳкамасининг
захира жамғармаси
харажатлари
70,9
85,0
91,0
110,0
120,0
0,3
8.
Бошқа харажатлар
4465,4
4615,9
6469,9
7834,5
8867,6
20,58
26
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги маълумотлари асосида тайёрланди.
21
Давлат бюджети маблағларнинг салмоқли қисми ижтимоий-маданий
тадбирларга йўналтирилди, бу давлатнинг ижтимоий функциясини
бажарилишини таъминлайди. Давлат бюджетининг ижтимоий соҳага
йўналтирилган харажатлари йиллар давомида ўсиб бораётганлигини
кўриш мумкин (1.1.1-жадвал). Бу эса давлат ижтимоий дастурларида
белгиланган вазифаларнинг амалга оширилишини таъминлайди.
Республикамизда қабул қилинган давлат бюджетида ижтимоий
дастурларни амалга оширишни давом эттириш, кўрсатилган ижтимоий
хизматлар сифатини яхшилаш, 2016 йилги бюджет сиёсати
концепциясида асосий эътибор бюджет харажатларининг ижтимоий
йўналтирилганлигини янада кучайтириш, аҳолини манзилли қўллаб-
қувватлашга ва бюджет ташкилоти ишловчиларининг иш ҳақилари,
пенсиялар, стипендиялар ва ижтимоий тўловлар миқдорини босқичма-
босқич ошириш юзасидан тадбирларни амалга оширишга қаратилди.
«Ўзбекистон моделига асос бўлиб хизмат қилган машҳур беш
тамойилдан бири - аҳолини ижтимоий ҳимоя қилишга ва кучли ижтимоий
сиёсат олиб боришга қаратилган мазкур тамойил мамлакатимиз ички
сиёсий барқарорлиги учун ўта муҳим шартлардан биридир. Аҳолининг
ижтимоий ҳимояга мухтож табақаларига иқтисодий мадад бериш
орқали фуқаролар осойишталигини ва миллатлараро тотувликни
таъминлашни, ислоҳотларни муваффақиятли амалга оширишнинг
кафолати, пенсионерлар ва ногиронларни моддий жиҳатдан қўллаб-
қуввватлаш тизимининг асосий йўналишидир»
27
.
«Ижтимоий соҳа - ижтимоий ҳаётнинг нисбатан мустақил соҳаси, унда
хилма-хил ижтимоий манфаатлар ва ижтимоий субъектларнинг
муносабатлари амалга ошади, шахснинг ижтимоий шаклланиши юз
беради. Шу билан бир вақтда ижтимоий неъматлар етказиб бериш ва
хизматлар кўрсатишда банд бўлган кишилар фаолиятининг соҳаси
«ижтимоий соҳа» ўз мазмун ифодасига кўра ижтимоий муносабатларни
27
Касимова Г.А.Ижтимоий сиёсатнинг асосий йўналишлари. Монография.-Т.:»IQTISOD-MOLIYA».2008.
–Б.18.
22
амалга оширувчи кишиларни қамраб олади. Давлат ижтимоий хизматлари
жамиятнинг бойлиги ҳисобланади, умумжамият эҳтиёжларни қондириш
учун яратилади ва мамлакатдаги барча фуқаролар бу хизматлардан
фойдаланиши мумкин»
28
.
Иқтисодиётни юксалтириш, замонавий техника ва технологиялар
билан жиҳозланган янги корхоналарни барпо этиш ва реконструкция
қилиш учун хорижий сармояларни жалб қилиш, кичик бизнес ва хусусий
тадбиркорликни кенгайтириш, ижтимоий хизмат кўрсатиш соҳасини
ривожлантириш нечоғлиқ катта, ҳал қилувчи аҳамиятга эга эканини
кимгадир исбот қилиб беришга ҳожат йўқ. Бу авваламбор, давлат
томонидан таълим ва соғлиқни сақлаш, фан, маданият соҳаларига янада
эътибор бериш, аҳоли бандлиги, бюджет ташкилотларида иш ҳақи, пенсия
ва даромадларини ошириш, бу охир-оқибатда республикамиз минтақалари,
шаҳар ва туманларимиздаги энг муҳим ижтимоий муаммоларни ечиш
демакдир.
Шуни айтиб ўтиш керакки, давлат иқтисодий ривожланишида
ижтимоий омилларнинг ривожланиши устуворлигига эътибор қаратиши,
аҳолининг турмуш фаровонлигини оширишни таъминлаши, ижтимоий
хизматлар соҳасида ислоҳотларни қонуний асосларини яратиши керак.
Аҳоли турмуш даражаси мамлакатдаги иқтисодий тараққиёт даражасига
мос келувчи ҳаёт шароитларининг йиғиндисидир. Аҳоли турмуш
даражасини оширишда қуйидагилар эътиборга олинади: ЯИМнинг аҳоли
жон бошига тўғри келиши; шахсий бахт тушунчаси; ҳаёт кечиришда
даромаднинг минимал даражага мувофиқлиги; оиланинг жамиятда
эгаллаган мавқеи; кутилаётган умр кўриш ёши; ҳаёт (турмуш) тарзи;
сиҳат-саломатлик ва бошқалар.
1.1.5.-жадвалда аҳоли турмуш сифатинининг таркибий тузилиши
берилган. Аҳоли турмуш сифатининг объектив кўрсаткичлари ичида
аҳолини ижтимоий ҳимоялаш даражаси ва сифатига урғу берилган.
28
Касимова Г. Ижтимоий – маданий соҳаларни ривожлантиришда бюджет сиёсати. Монография. – Т.:
“Молия”. 2004. –Б.52.
23
Do'stlaringiz bilan baham: |
