Касимова Гуляр Ахматовна

»
9
.
Жамиятнинг ҳар бир аъзосининг эҳтиёжларини қондиришга мўл-
жалланган бозор иқтисодиётини ривожлантириш бюджет сиёсатининг 
ўзагини ташкил этади. Чунки ҳар бир инсоннинг ёки бирор ижтимоий 
гуруҳнинг, қолаверса, миллатнинг ижтимоий манфаатлари доимо унинг 
ижтимоий 
эҳтиёжларини 
қондирувчи 
жамият 
тизимининг 
муносабатларида ва бюджети харажатларида намоён бўлади. «Агар давлат 
харажатлари турли пенсияларни (ёш бўйича, ногиронлик, боқувчисини 
йўқотганлиги учун) ва нафақаларни тўлашга йўналтирилса, у ҳолда
давлат томонидан маблағларни беришнинг ўзига хос – трансферт тарзда
8
Каримов И.А. Ўзбекистон - бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўли. –Т.: 1996. –Б.333.
 
9
Ўлмасов А. Ваҳобов А. Иқтисодиёт назарияси. Дарслик. Шарқ. 2006. –Б.477. 

---

10 
берилиши содир бўлади, маблағларни солиқ тўловчилардан шу 
тўланмаларни олувчиларга берилади. Бундай харажатлар бюджет 
трансфертлари дейилади. Бу харажатлар жамиятнинг жами даромадлари
унинг аъзолари ўртасида тақсимланишини ўзгартиради
»
10
. Бюджет 
трансфертлари - бюджетдан юридик ёки жисмоний шахсга бевосита ёхуд 
ваколатли 
орган 
орқали 
ажратиладиган 
қайтарилмайдиган 
пул 
маблағларидир. 
«Давлат бутун халқнинг манфаатларини кўзлаб, ислоҳотлар 
жараёнининг ташаббускори бўлиши, иқтисодий тарраққиётнинг етакчи
йўналишларини белгилаш, иқтисодиётда, ижтимоий соҳада ва суверен
давлатимизнинг ижтимоий-сиёсий ҳаётида туб ўзгаришларни амалга 
ошириш сиёсатини ишлаб чиқиши ва изчил руёбга чиқариши керак»
11
.
«Ижтимоий сиёсат жамиятдаги тенгсизликни ҳаддан ташқари ошиб
кетишига йўл қўймаслиги керак. Ижтимоий сиёсат даромадларни 
тартиблаш ва ижтимоий ёрдам уюштириш орқали жамиятдаги ижтимоий 
уйғунликни, яъни турли гуруҳларнинг ҳамжиҳатлигини таъминлайди. Бу 
билан ижтимоий низоларнинг олди олинади, ижтимоий тинчлик-
хотиржамлик эса иқтисодий ўсиш учун шароит ҳозирлайди»
12
.
Ўзбекистон Республикаси «…танлаган ва машҳур беш тамойилга 
асосланган тараққиёт моделининг нақадар ҳаққоний ва самарали экани биз 
қураётган янги демократик тизимда, иқтисодиётимиз ривожланишининг 
барқарор, барчани ҳайратда қолдираётган суръатларида, халқимизнинг 
ҳаёт даражаси ва сифати ортиб бораётганида ўзининг амалий тасдиғини 
топмоқда»
13
. Ўзбекистонда қабул қилинган давлат дастурлари оилага ва 
оила 
аъзоларининг 
молиявий 
масалаларга 
қаратилган, 
долзарб 
10
Ваҳобов А.В., Маликов Т.С Молия: умумназарий масалалар. Ўқув қўлланма. -Т.: “IQTISOD-MOLIYA”. 
2008. –Б. 182.
11
Каримов И.А. Ўзбекистон иқтисодий ислоҳотларни чуқурлаштириш йўлида. Асарлар тўплами. 3-
жилд. –Т.: 1996. –Б.178.
 
12
Ўлмасов А. Ваҳобов А. Иқтисодиёт назарияси. Дарслик. Шарқ. 2006. –Б.477. 
13
Каримов И.А. Мамлакатимизни демократик янгилаш ва модернизация қилишга қаратилган тараққиёт 
йўлимизни қатъият билан давом эттириш – бош мақсадимиздир. Ўзбекистон Республикаси Презеденти 
И. Каримовнинг Ўзбекистон Республикаси Конститутциясининг 22 йиллигига бағишланган тантанали 
маросимдаги маърузаси. \\ Халқ сўзи. 2014 йил. 5 декабр.

---

11 
муаммоларни ҳал қилиш учун катта миқдорда маблағлар ажратилди. 
Ўзбекистонда қабул қилинган давлат дастурлари оилага ва оила 
аъзоларининг молиявий масалаларга йўналтирилди. Ўзбекистонда 2015 
йилда «Кексаларни эъзозлаш йили»га Давлат дастури тадбирларини амалга 
оширишга харажатларнинг жами 2 246,5 млрд сўм ва 229,6 млн АҚШ 
долларига тенг маблағ йўналтирилди. Мазкур дастурни ишлаб чиқишда 
кекса авлод вакилларининг ҳаётига дахлдор бўлган, ечилмаган 
муаммоларни ҳал қилинди. Ўзбекистонда кексаларнинг турмуш тарзини
давр талабларига жавоб беришини таъминлаш учун Давлат бюджетидан
кераклича харажатлар амалга оширилди. 2015 йилнинг ўзида уларга 
давлат бюджети ҳисобидан 11 триллион 618 миллиард сўмдан ортиқ 
пенсия, 105 миллиард сўмдан зиёд нафақалар тўланди.