Касбий психология

Mustaqil ta’limni tashkil etishning shakli va mavzulari
Talabalar mustaqil ta’lim o’quv jaraynining muhim shakllaridan biri hisoblanib, u ma’ruza,
amaliy, seminar mashg’ulot darslarida va o’qishdan tashqari vaqtlarda amalga oshiriladi. Fanniing
hususiyatlarini hisobga olgan holda mustaqil ta’lim shakllari va mazmuni quyidagilardan tashkil
topadi :
- ma’ruza darslariga va mustaqil ish topshiriqlariga tayrgarlik kurish;
- amaliy mashg’ulot darslarining mustaqil ish topshiriqlarini bajarish;
- laboratoriy ishlarini mustaqil bajarish;
- fanning alohida mabzulari ustida ishlash;
- reyting nazoratini barcha turlariga taergarlik ko’rish.
- talabalar tavsiya etilayatgan mavzulardan birini tanlab, refarat , maket, prezentasiya, konspekt tayyarlash
orqali amalga oshiriladi
Tavsiya etilaytgan mustaqil ta’limning mavzulari
I-joriy nazorat mavzulari
1. Zamonaviy avtomobillarga texnik xizmat ko’rsatish (TXK) turlari va me’yorlari
2. Avtomobil dvigatelini diagnostikalash
3. Moylash ishlari texnologiyasi va uni mexanizatsiyalashtirish
4. Avtomobil dvigatellarining yonilg’i ta’minoti tizimini diagnostikalash va sozlash
ishlari texnologiyasi
II-joriy nazorat mavzulari
1. Elektr jihozlarini diagnostikalash va sozlash ishlari texnologiyasi.
2. Avtomobillarning transmissiyasi agregatlariga TXK texnologiyasi
3. Rul boshqarmasini diagnostikalash va solash ishlari texnologiyasi.
4. Tormoz tizimini diagnostikalash va solash ishlari texnologiyasi
I-oraliq nazorat mavzulari
1. Zamonaviy avtomobillarga TXK va ta’mirlashda ishlatiladigan texnologik jihozlar,
qurilmalar, moslamalar, asbob va uskunalar.
2. Avtomobil shinalarini ishlash muddatini oshiruvchi tadbirlar.
3.
Avtomobil transportida yonilg’i-moylash mahsulotlari tejamkorlini oshiruvchi tadbirlar
II- oraliq nazorat mavzulari
1. Soha korxonalarida ishlab chiqarish jarayonini mexanizasiyalashtirish, avtomatlashtirish
va robotlashtirish asosida ish unumdorligini oshirishga qaratilgan tadbirlar holati va
samaradorligi.
2. Avtomobil transportini atrof-muhitga zararli ta’sirini kamaytirish bo’yicha amalga
oshirilayotgan tadbirlar holati va samaradorligi.
3. Avtomobillarni texnik ekspluatatsiyasiga bog’liq «Internet» tarmog’i materiallari bilan
tanishish. Avtomobil transporti korxonalarida ishlab chiqarish texnik bazasini bozor iqtisodi
sharoitida tutgan o’rni

---

254
Glossariy
Eyilish
-bu detallni shikastlanishi va uning sirtidan materialni ajralishi va (yoki) ularni
ishqalanishida qoldiq deformatsiyani to’planishidir, bular o’zaro ta’sirlagi detallarni shaklini va va
o’lchovini doimo o’zgartirishi bilan namoyon bo’ladi.
Eyilganlik
-bu detal sirti o’lchovini, shaklini va holatini o’zgarishi ko’rinishida paydo bo’luvchi
eyilish natijasidir. eyilganlik mkm/km, mkm/moto-soatlarda o’lchanadi.
Ishqalanishni
uch turi mavjud: quruq, suyuqlik va aralash muhitda. quruq ishqalanishda
ishqalanayotgan sirtlar bir-biri bilan ta’sirda bo’ladi (misol, tormoz kolodkalarini tormoz
barabanlariga ishqalanishi, ilashish muftasi etaklovchi diskini maxovika ishqalanishi va hokazo).
Bu turdagi ishqalanish ishqalanayotgan detal sirtlarini jadal eyilishi bilan kuzatiladi. Suyuqlik
(gidrodinamik) ishqalanishida ishqalanayotgan detal sirtlari orasida moy qatlami hosil qilinadi, bu
moy qatlami ishqalanayotgan detal sirtlari mikronotekisliklaridan katta bo’lib, detal sirtlarini
kontaktda bo’lishiga yo’l qo’ymaydi (misol, tirsakli val oodshioniklari), bu detallar sirtini eyilishini
kamaytiradi. Amalda avtomobil mexanizmlari ishlash jarayonida bu ikkita ishqalanish turi
almashib turadi va bir-biriga o’tib aralash ishqalanish turini hosil qiladi.
Abrazivli, okisidlanishdan, charchashdan, eroziyadan eyilish hamda qotib qolishdan, freting va
freting korroziyadan eyilish turlari mavjud.