|
Ҳаммаси
:
960
719200
Ишлаб
чиқаришдаги
меҳнатнинг
умумий
тўлови
(7
графа
)
719200
Бир
ойда
ишлаб
чиқаришда
банд
бўлган
вақт
960
Тўғридан
-
тўғри
соатбай
меҳнат
сарфлари
749
сўм
/
соат
2.
Энди
сиз
тўғридан
-
тўғри
материал
бирлигига
,
яъни
барча
товар
ва
хизматларга
харажатини
башорат
қилишингиз
керак
.
Тўғридан
-
тўғри
материал
харажатлари
деб
,
сиз
бевосита
ишлаб
чиқарилаётган
товар
ёки
хизматлар
учун
хом
ашёга
қўлланиладиган
харажатларга
айтилади
.
3.
Меҳнатнинг
тўғридан
-
тўғри
харажатлари
–
ишлаб
чиқариш
ёки
хизмат
кўрсатиш
билан
шуғулланадиган
ходимларнинг
,
сиз
томондан
тўланадиган
иш
ҳақи
.
4.
Сизнинг
бизнесингизни
дастлабки
йилини
ҳар
бир
ойига
сотилиш
баўоратини
тузинг
.
Сизнинг
даромадларингиз
бевосита
сотишдан
тушади
,
шунинг
учун
сотиш
ҳажмларининг
юқори
бўлишига
интилинг
.
Сизнинг
башоратингиз
,
бир
ой
давомида
қанча
товар
ёки
хизматни
сотиш
мумкинлигини
аниқловчи
,
ҳисоблашларни
ўз
ичига
олиши
керак
.
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
89
Ҳар
бир
ойда
сотишингиз
мўлжалланаётган
маҳсулот
ёки
хизматни
ўзингиз
сотмоқчи
бўлаётган
баҳога
кўпайтиринг
.
Барча
маҳсулот
ёки
хизматлар
бўйича
олинган
мълумотларни
қиғиб
,
бир
ойдаги
сотиш
ҳажмининг
умумий
суммасини
ҳосил
қиламиз
.
Сотилган
товар
ёки
хизматларга
қўшимча
қиймат
солиғини
алоҳида
сумма
билан
кўрсатинг
.
5.
Сизнинг
бизнесингизни
биринчи
йили
ҳар
бир
ойининг
тўғридан
-
тўғри
харажатлари
суммасини
ҳисобланг
.
Ҳар
бир
ойда
сотилиши
мўлжалланган
маҳсулот
ёки
хизмат
сонига
,
материалларнинг
тўғридан
-
тўғри
харажатлари
башорати
натижасида
олинган
суммага
кўпайтиринг
.
Барча
маҳсулотлар
ёки
хизматлар
бўйича
умумий
суммаларни
йиғинг
ва
сиз
ҳар
ой
учун
материаллар
харажатининг
умумий
йиғиндисини
топасиз
.
Қўшимча
қиймат
солиғини
алоҳида
сатрда
кўрсатинг
.
6.
Биринчи
йилнинг
ҳар
бир
ойига
тўғридан
-
тўғри
харажатларни
ҳисоблашда
ҳам
худди
шу
ишларни
бажаринг
.
7.
Ҳар
бир
ой
учун
материал
ва
тўғридан
-
тўғри
харажат
суммаларини
қўшсангиз
,
сиз
товар
ва
хизматларингизнинг
таннархини
ҳосил
қиласиз
.
8.
Бундан
кейин
,
бизнесингизнинг
ялпи
даромадини
аниқлаш
учун
башорат
қилинган
нарх
ва
сотилган
маҳсулот
таннархи
ўртасидаги
фарқни
аниқланг
.
9.
Сиз
ялпи
даромаддан
билвосита
харажатларни
айиришинигз
керак
.
Бу
солиққа
тортишгача
бўлган
тадбиркорлик
фаолияти
дароматини
беради
.
10.
§10.3
нинг
материалларига
асосланиб
қуйидаги
солиқ
ва
ажратмаларни
аниқланг
А
)
Мулк
солиғи
Б
)
Ер
солиғи
С
)
Бюджетга
тўланиши
керак
бўлган
солиқ
–
ҚКС
(
қўшимча
қиймат
солиғи
)
11.
Тадбиркорлик
фаолиятидан
даромад
ва
солиқлар
ўртасидан
фарқни
ҳисобланг
.
Шу
тариқа
солиққа
тортиладиган
даромадни
ҳосил
қиламиз
.
12.
Энди
даромад
солиғини
аниқланг
.
У
жисмоний
шахснинг
солиққа
тортиладиган
даромадидан
ҳисобланади
ва
ходимларнинг
иш
ҳақидан
ушлаб
қолинади
.
Унинг
ставкалари
ҳар
йили
ҳукумат
қарори
билан
белгиланади
.
13.
Юқорида
баён
қилинган
амалларни
бажаришда
олинган
суммаларни
қўллаб
,
ўзингизнинг
сотиш
ва
харажатлар
бўйича
режангизни
тўлдиринг
.
Қуйидаги
жадвалларни
тўлдиринг
1
2
3 4 5
Маҳсулот
ёки
хизмат
кўрсатиш
Тўғридан
-
тўғри
материал
бирлигига
бўлган
харажатлар
,
сўм
Сотиш
баҳоси
,
сўм
Январдаги
сотиш
миқдори
,
дона
Январь
реализация
-
сининг
маблағи
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
90
№
Курсаткичлар
Янва
р
Феврал
Март
Апрел
Май
Июн
Июл
Август
Сентябр
Октя
бр
Ноябр
Декабр
Жами
1
Маҳсулот
сотилишидан
тушган
маблағ
2
Тўғридан
-
тўғри
материал
харажатлари
Ўзингизнинг
техник
-
иқтисодий
асосномангизда
,
бизнесингизнинг
биринчи
йили
учун
сотиш
ва
харажатлар
бўйича
режа
тузинг
.
6.3.
Бухгалтерия
ҳисоби
Бухгалтерия
ҳисоби
,
қанча
пул
маблағи
корхонага
келиб
тушаяпти
ва
қанча
маблағ
сарфланаяпти
,
шуни
билиш
учун
керак
.
Агар
ҳисобга
қўйиш
тизимининг
тўғри
тури
танланса
бу
корхонага
ўз
фойдасини
кўпайтиришига
ёрдам
беради
.
Ҳисобга
қўйиш
тизими
сизга
ва
бошқаларга
нақд
пул
ҳаракатини
назорат
қилиш
имконини
беради
.
У
корхона
қанчалик
самарали
фаолият
кўрсатаётганлигини
кўрсатади
ва
келажакни
режалаштириш
имкониятини
яратади
.
Сиз
бухгалтерия
ёзувларини
олиб
боришинигз
керак
.
Улар
исталган
пайтда
.
Корхонада
қанча
маблағ
борлигини
кўрсатиб
беради
.
Бухгалтерия
ёзувлари
сизга
пулларингиз
қаёққа
кетаётганлиги
назорат
қилиш
имконини
беради
,
ўз
вақтида
молиявий
муаммоларни
аниқлаш
беради
,
бизнес
юритишдаги
хатоликни
аниқлайди
.
Агар
сиз
бухгалтерия
ҳисоби
тизимини
тўғри
қўлласангиз
сизнинг
корхоанангизда
барча
ишлар
режа
бўйича
бораётганлигини
ва
ҳаммаси
назоратингиз
остида
эканлигини
намойиш
қилишга
эришасиз
.
Бухгалтерия
ёзувлари
ёрдамида
сиз
келажакни
режалаштира
оласиз
.
Улар
сизнинг
корхонангиз
аввалдан
яхши
ишлаган
ва
ҳозир
қандай
ишлаяпти
,
шуни
кўрсатади
.
Омилларни
таққослаб
сиз
ўз
бизнесингизнинг
ривожланишини
башорат
қила
оласиз
.
Бухгалтерия
ҳисоби
тизими
турлари
ҳар
хил
бўлиши
мумкин
.
Сиз
ўзингизга
энг
яхшиси
қуйидаги
мезонлар
бўйича
танлайсиз
:
•
Корхонангизнинг
ўлчами
;
•
Бизнесингиз
соҳаси
;
Бизнес
ва
тадбиркорлик
асослари
Ўзбекистон
-
Швейцария
“
Касбий
кўникмаларни
ривожлантириш
”
лойиҳаси
(II-
босқич
)
91
•
Бизнесингиз
шакли
;
•
Сизнинг
бухгалтерия
кўникмаларингиз
.
Турли
бухгалтерия
ҳисоби
тизимлари
мавжуд
-
энг
оддийидан
энг
мураккабигача
.
Оддий
тизимда
фақат
корхонага
келиб
тушаётган
пуллар
ва
корхонангиз
ишлаши
учун
сарфланаётган
пуллар
ёзилади
.
Мураккаброқ
тизимлар
кўпроқ
пунктларга
эга
бўлади
.
Гохида
қайси
пунктга
нимани
киритиш
қийинчилик
туғдиради
.
Тизим
қанчалик
мураккаб
бўлса
,
шунчалик
мураккаб
ахборот
бера
олади
.
Бироқ
бухгалтерия
ҳисобининг
ўта
мураккаб
тизимини
танлаш
керак
эмас
,
чунки
бу
гоҳида
бизнесингизга
зарар
етказиши
мумкин
.
Масалан
,
агар
сиз
кичик
корхонада
катта
ташкилотлар
учун
тавсия
этилган
бухгалтерия
тизимини
қўлласангиз
,
уни
талаб
этилган
ҳолатда
ушлаб
туриш
молиявий
жиҳатдан
оғирлик
қилади
.
Ўзингиз
бироз
билган
бухгалтерия
тизимини
танланг
,
чунки
сиз
охиригача
тушунмасангиз
,
унда
сизнинг
ҳатти
-
ҳаракатларингиз
фойдали
ахборотни
олишни
таъминлай
олмайди
.
Бухгалтерия
тизими
•
Сиз
сотишингиз
керак
бўлган
маҳсулотни
танлашда
,
янги
жиҳоз
сотиб
олишда
қарор
қабул
қилишда
ёрдам
беради
;
•
Агар
фойда
камая
бошласа
,
муаммоли
вазиятни
огохлантиришда
ёрдам
беради
;
•
Маҳсулот
таннархини
аниқлашда
ва
баҳоларни
тўғри
белгилашда
ёрдам
беради
;
•
Келажак
фаолиятни
тўғри
режалаштиришда
ёрдам
беради
;
•
Солиқлар
тўлангандан
кейин
қолган
фойдани
яққол
кўришга
ёрдам
беради
.
Ўта
батафсил
ва
мураккаб
бўлмаган
бухгалтерия
ҳисобини
танлашингиз
керак
,
чунки
уни
бошқа
одам
олиб
борган
тақдирда
ҳам
тушунишингиз
керак
.
Do'stlaringiz bilan baham: |
