Kasb tanlashga

2-tadbirkor:
Duradgorlik buyum larini tayyorlash uchun qan­
cha xomashyo ketishini, ularga ketgan sarf-xarajatni, olinadigan 
foyda hisoblarini aniqlaymiz. Buyumlarga tan n arx asosida so- 
tish uchun baho belgilaymiz. A lbatta, baho belgilash bozorni 
o‘rganish, undagi talab va takliflar natijasida amalga oshirila­
di. M asalan: beshik tayyorlash uchun o‘lkashunoslar sanab, 
ko‘rsatib o'tgan mahalliy toi, terak daraxtlaridan olingan yog'och 
m ateriallaridan foydalanishimiz m um kin. Yog‘och m ateriallari- 
ni ju d a tejam korlik bilan ishlatishim iz kerak. Iqtisod bilan ish 
yuritishim iz esa kishining halol m ehnati evaziga darom ad olishi 
va uni aql-idrok, tejamkorlik bilan zaruriy joylarga ishlatishidir. 
Isrof — iqtisod va tejam korlikning aksi bo‘lib, o‘rinsiz, foyda- 
siz va xayrsiz ishlarga pul va mol sarf qilishdir. «Sen agar isrof 
etishni tashlading, ul zamon davlat etagini ushlading», — deb 
bejiz aytilm agan.
3-tadbirkor
(savdo rastasi oldida turib sotuvchilik kasbi haqida 
gapirib beradi): Savdo sohasida juda to ‘g‘rilik va halollik bilan 
ish ko‘rish talab qilinadi. Savdoda sotuvchiga xos shirinso‘zlik, 
hushm uom alalik, hozirjavoblik, istarasi issiqlik, so‘zamollik kabi 
um um insoniy xislatlar mujassam bo‘lishi kerak.
Boshlovchi:
Mana, hurm atli anjum anim iz qatnashchilari, 
yuqoridagi kasb egalarining fikr-m ulohazalari va tajribalari bilan 
tanishdik. Yog‘ochlarni ishlashda nim alarga e ’tibor berish, ular­
ni qanday tejab ishlatish kerak ekanligini bilib oldik. Yuqoridagi 
uchala kasb ham bir-biriga juda bog'liq ekan. 0 ‘lkashuii^3 durad-
277

---

gorsiz, duradgor tadbirkorsiz o‘z faoliyatini yurita olmasligining 
guvolii bo‘ldik.
Sliu tarzda darsda aytilgan fikrlar um um lashtiriladi. K asb­
larning ajralmas uzviy aloqadorligi ularning faoliyatlari misolida 
ko‘rsatib beriladi. Mehnat ta ’limi mashg‘uIotlarida konferensiya 
tarzidagi darsni tashkil etish va o‘tkazish jarayonida quyidagi 
pedagogik vazifalarni hal etish mumkin:
1
) o ‘quvchilarning m ehnat ta ’limiga oid nazariy va amaliy bi­
lim larini mustahkamlash;
2
) kasblar xususiyati haqida fikrlay bilishga o‘rgatish orqali 
ularni turli kasblarni to‘g‘ri tanlashga yo‘naltirish;
3) predmetlararo aloqalarni uzviy o‘rnatish;
4) unumli m ehnat qilib, yuqori samaradorlikka erishishga 
o‘rgatish;
5) ekologik, iqtisodiy tarbiya berish;
6
) mulohaza yuritish, fikrlash, xulosa chiqara olish m alaka­
larini hosil qilishga o‘rgatish;
7) qo‘shim cha adabiyotlardan foydalanish ko‘nikm asini hosil 
qilish;
8
) o ‘quvchilarda bilish im koniyatlarining cheksizligiga, o‘z 
qobiliyatlariga ishonch hosil qildirish.
Konferensiya darsi jarayonida o‘quvchilar faol ishtirok etdilar. 
Yuqoridagi dars jarayonida ishtirok etgan uchala guruh o ‘quvchi- 
lari bir-birlari bilan fikr almashishlari natijasida kasb-hunar­
ga qiziqishlari ortadi. 0 ‘quvchiIar konferensiya darsida o‘zlari 
yoqtirgan kasb kishilari qiyofasiga va holatiga kirib, ziyraklik, 
chaqqonlik, hozirjavoblik, bardoshlilik, tadbirkorlik vaziyatlari 
va ishbilarmonlik hislatini namoyish qiladilar. Bunday dars- 
lar o‘quvchida kichik-kichik hajmdagi ilmiy ishlar qilish uchun 
bosilgan dastlabki qadam lar ham bo‘lishi mum kin.
Bunday konferensiya darslari boshqa sinflarda o‘tkazilsa ham 
o‘zining ijobiy natijalarini beradi.