D ars tahlili
№
M etod ik tahlil
P sixologik tahlil
P edagogik tahlil
1.
D arsn in g tu z ilish i
N utqi
Ta’lim va tarbiya
birligi
2.
D ars m azm u n i
D iqqati
P edagogik o d o b -
n in g am alga
o sh irilish i
3.
0 ‘qitish shakli
Fikrlash qobiliyati
D arsn in g sistem a li-
ligi va iz c h illig i
268
Jadvalning davomi
4.
0 ‘qitish m etod i
0 ‘quvchilarga
tu shuntirishdagi
faoliyati
D id ak tik qoidalarga
a m al q ilin gan ligi
5.
D ars m aqsadi
Q obiliyati
6.
O 'qitishda k o‘rgazm a
qurollar
O 'quvchi tem pera-
m en tin i aniqlash
va unga m o s ra
vishda yon d ash ish
7.
0 ‘q itish n in g texn ik v o si
talari
0 ‘q uvchilar xarak-
terini an iqlash va
unga m os ravishda
y o n d a sh ilg a n lig i
8.
D a rsn in g ilm iyligi
9.
D a rsn in g p o litex n ik xara-
kteri
10.
Ish ob y ek tin in g ta n la n ili-
shi
11.
Ish jarayon in i n am oyish
etish
12.
X a v fsizlik texn ik asi va sa n
itariya-gigiyen ik qoidalarga
rioya qilish
13.
U su l va m etodlardan t o ‘g ‘ri
va o ‘rin li foydalanish.
P six o lo g ik ta h lil ilovada
t o ‘liqroq yoritilgan.
Lekin dars tahlili jarayonida ular bir butun mujassamlashgan
holda ifodalanadi. Kuzatish natijalari dars jarayonida quyidagi
jadvalga qayd qilib boriladi.
>-
3
-+-*
'* o
p
c
3
N
>
CQ
c
6JD
-S
'E
3 S2
w ) *5b
3 ;s
11
R e
w ^
DC
3
3
"
1
1
1
M
‘
n
OJD
>>
:5 -2
a o
> J3
5 .
c r ja
6
269
Jadvalni to id irish quyidagi tartibda amalga osliiriladi;
Darsning borishi: bu ustunni toidirishda o‘qituvchining bar
cha faoliyatini ssenariy sifatida yozish talab etiladi. Bunda
0
‘qituv
chi talabaning o ‘quvchilar bilan salomlashishidan, ya’ni darsning
tashkiliy qismidan tortib, xayrlashib chiqib ketgunigacha, ya’ni
dars yakunigacha bo'lgan faoliyati mazmuni va o‘qituvchining
yozdirgan konspekti va chizmasi, o‘qitish usul va metodikasi, bar-
chasi batafsil yoziladi.
Davomatni aniqlash qanday amalga oshirildi? Oldingi darsni
takrorlashda qaysi savollar berildi va uning qisqacha javobi qan
day bo‘ldi?
0 ‘qituvchi qaysi shakl va metodlarda yangi mavzuni oldingi
mavzu bilan bog‘ladi — barchasi batafsil bayon etilishi talab etiladi.
Shu tariqa dars tuzilishining barcha qismlari to‘liq yoritilishi
talab etiladi.
Darsning kamchiligi: bu ustunni to ‘ldirishda darsga qo‘yilgan
talabdan o‘qituvchi-talabaning chetga chiqish hollari qayd qilib
boriladi. Shuningdek, uning faoliyatidagi sezgan ayrim kam-
chiliklaringizni barchasini yozib borasiz.
Darsning yutug‘i: bu ustunda o‘qituvchining yuqori nati-
jalariga erishganligi sabablari bayon etiladi. Samarali noan’anaviy
metodni ishlab chiqqanligi va uni amalda qo‘llashi yoki kichik
elementlar usulini qo‘llay bilganligi ham agar u maqsadga eri
shish uchun kichik bir omil b o ia olsa darsning yutug‘i bo‘lishi
mumkin.
Lekin «salomlashdi», «davomatni aniqladi», «ko'rgazmali
qurollardan foydalandi», «darsni yaxshi tushuntirdi» kabi ko‘r-
satmalarni darsning yutug‘i sifatida qarashim iz mumkin emas.
Chunki bular
0
‘qituvchining faoliyatida bajarilishi zarur bo‘lgan
ko‘rsatkichlar hisoblanadi.
Darsning yutug‘i ularni qanday qilib amalga oshirilganligi-
dan, uning mohiyatidan izlanadi.
Fikr va mulohazalar: bu ustunda sizning fikringiz bo‘yicha
ushbu mavzuni qanday o‘tsa bo‘ladi, sharoitni hisobga olgan
holda qanday shakl va metodlarni qo‘llash m um kin, ushbu
mashg‘ulotdagi qaysi ijobiy tom onlarini o‘zlashtirib olishni istay-
siz, o‘zingiz dars o‘tganda qanday kamchiliklarga siz ham yo‘l
qo‘yishingiz m um kin edi, kabi masalalar yoritilib, darsni «5» bal-
lik sistemada baholab qo‘yishingiz talab etiladi.
270
Dars tahlili m uhokam asini o ‘tkazish va qaror yozish.
Dars tugagach, metodist o‘qituvchi rahbarligida dars tahlili
bo‘yicha muhokama o ‘tkaziladi. M uhokama dastlab dars o‘tgan
o‘qituvchi so‘zidan boshlanadi.
Bunda mavzuni o‘qitishdan maqsad, unga qaysi adabiyot va
m etodik qo‘llanm alardan qanday foydalanganligi, dars davomi-
dagi faoliyati, o‘zi sezgan kam chiliklari va ularning sabablari,
maqsadga erishganlik darajasini bayon etish talab etiladi.
So'ngra darsni kuzatganlar navbatma-navbat dars haqidagi
o‘z fikrlarini bayon etadilar. Ayrim hollarda so‘zga chiqqan ta
labalar o‘zidan oldin so‘zga chiqqanlar fikrlarini ham tahlil etib,
o‘z m ulohazalarini bildirishadi. Tahlil muhokamasi oxirida dars
o‘tgan talabaga so‘z berilib, o‘rtoqlarining fikrlariga qanchalik
qo‘shilishi yoki qo‘shilmasligi aniqlanadi. Lozim topilsa to'g'ri
tashkil etilgan bahslashish usullari orqali har birining o‘z fikrla
rini asoslashlari talab etiladi.
M uhokama oxirida m etodist-o‘qituvchilar tom onidan bar
cha fikrlar tahlil etiladi va um um lashtirish asosida dars ja ra
yoni qanday tartibda o‘tilishi kerakligi, ularni tashkil etish va
o ‘tkazishning o‘ziga xos xususiyatlari o‘tilgan dars muhokamasi
asosida ishlab chiqiladi. So‘ngra m uhokam ada ishtirok etgan har
bir talabaning qilgan tahlili baholanadi va dars o‘tgan talabaning
bahosi qo‘yiladi.
M uhokama jarayoni quyidagicha qarorlashtiriladi:
Sana:
«...........................................................................................» mavzusi
bo‘y ic h a ...........................kursi....................................................... ning
............................sinfda o'tgan darsi muhokamasining bayoni:
Qatnashuvchilar:
1
guruh;
2
kishi;
3. Kotib: ....................................
4. M etodist-o‘qituvchi: .....................
1. Dars o‘tu v c h i..................ning so‘z i ...........................................
2. K uzatuvchi......................ning so‘z i ............................................
3. Kuzatuvchi.......................ning so‘z i ...........................................
4. Dars o‘tuvchi...................ning oxirgi so‘zi................................
5. M etodist-o‘q itu v c h i....... ning so‘zi............................................
271
M uhokama asosida qaror qabul qilindi:
1
ning ............................................... mavzusi
bo‘yicha ko‘rsatilgan kamchiliklar hisobga olinsin va ularni yo‘-
qotishga harakat qilinsin.
2
ning .................................................. mavzusi
bo‘yicha o‘tgan darsi «...... » baho bilan baholansin.
G uruh yetakchisi
imzo
Kotib
imzo
Metodist o‘qituvchi
imzo
Do'stlaringiz bilan baham: |