«T-jadval» texnologiyasi.
Bu texnologiyada o ‘rganilayotgan
mavzu yoki m asalaning m uayyan jih atin i yoritish m aqsadida bir
necha asosiy belgi, tayanch tush un ch alarnin g m azm uni ularn i
bir-biri bilan o ‘zaro solishtirish, qiyoslash asosida ochib beriladi.
Ko‘p hollarda m azk u r texnologiya mavzu asosini tashkil etuvchi
bir necha holatlarning afzalliklari yoki kam chiliklarini, sam ara
dorlik va sam arasizlik darajasini, bugungi kun va istiqbol uchun
aham iyatini taqqoslash m aqsadida qo‘llaniladi. Ushbu texnologi-
yani qo'llash quyidagi tartib d a am alga oshiriladi:
1)
o'quvchilar e ’tiboriga o ‘rganiladigan mavzu, m asala yoki
topshiriq havola etiladi;
216
2) ö ‘quvchilar «T-jadval» m etod ini qo‘lIash sh artlari bilan ta-
n ish tiriladilar;
3) o ‘quvchilar g u ru h (juftlik)larga b iriktiriladilar;
4) ajratilgan vaqt oralig‘ida g u ruh (juft)liklar jadval shaklida
berilgan top shiriq m ohiyatiga ko‘ra qiyosiy taqqoslashni am alga
oshiradi, ya’ni jad v aln in g chap va o‘ng tom onlariga m asalaning
bir-biriga zid holatlarni bayon etadilar;
5) g u ru h (juftlik)lar tom o n id an to ‘ldirilgan jad vallar o ‘zaro
solishtiriladi;
6) m asalaning yechim i yuzasidan yakuniy xulosaga kelinib,
yagona «T-jadval» sh akllantiriladi.
«T-jadval» m etodidan foydalanish uchun quyidagi sxema
taqd im etiladi:
0 ‘rganilayotgan m asala (g ‘oya, om il)
A fz a lü g i
K a m ch ilig i
2
.
2.
Amaliy o ‘yinlar texnologiyasi.
Amaliy yoki ishchan o ‘yinlar yan
gi m avzuni o ‘zlashtirish, takrorlash, ijodiy qobiliyatlarni rivojlanti
rish vazifalarini bajarish im konini beradi. 0 ‘quv jarayonida amaliy
o ‘yinlarning turli shakllaridan foydalanish m um k in (taqlid qilish,
rolli o ‘yinlar teatr darslari, sahna ko‘rinishlari va hokazolar).
Taqlid qilish o‘y in larid a m ashg‘ulot jaray o n id a tashkilot, kor
xona ishi taqlid etiladi (ish yig‘ilishi, ish rejasining m uhokam asi,
m uzokaralar, m u n o zaralarn i olib borish, sud, p aten t tashkiloti,
ilm iy kengashlarda ch iq ishlar va hokazo).
Rolli o ‘y in lar darsida o ‘quvchi turli xil xarakterdagi inson ob-
raziga qalban kirishib ketadi. 0 ‘yinda o ‘quvchilarga asosan tugal-
lanm agan vaziyatlar aks etgan m uam m oli sahna ko 'rinish i rollari
beriladi. 0 ‘quvchilar ushbu berilgan m uam m oli rollarni m ustaqil
ravishda oxiriga yetkazib o ‘ynashlari lozim.
Teatr d asturlaridagi rolli o ‘yinlar boshqa in so n la rn i tushu-
nishga o ‘rgatadi. U shbu usul o ‘quvchilarni m ustaqil fik r yuri-
tishga, hayotda h ar qanday sharoitda h am o ‘zin i tu ta bilishga,
217
tarbiyalanganligiga ham da m ustaqil hayot kechirishdagi o ‘zining
qarashlarini asoslab bera oladigan inson sifatida shakllantiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |