Kasb tanlashga

0 ‘quvchilarni malakali ishchi larga biriktirib o ‘qitish.
Ishlab 
chiqarish mashg'ulot shaklining yana bir turi o‘quvchilarni m ala­
kali ishchilarga biriktirishdan iborat bo‘lib, bunda o‘qitish asosiy 
ishdan ozod qilinmagan instruktor tom onidan amalga oshiriladi. 
Bir instruktorga bir vaqtning o‘zida ikkitadan ortiq o‘quvchi birik- 
tirilmaydi. 0 ‘qitishning bu shakli ni ijobiy tomoni shundan ibo­
ratki, bu usul bilan bevosita ilg‘or texnologiya bilan ta’m inlangan 
ishlab chiqarish sexlarida istalgan hunar bo‘yicha ishchilar tay­
yorlash mumkin. Bunda instuktor uchun o‘quvchilarning tay­
yorgarlik darajasi va sifatini e ’tiborga olib eng samarador o‘qitish 
usullarini qo‘llashga imkon bo‘ladi.
Biroq bunda o ‘zining asosiy ishi bilan ham shug‘ullanishga 
majbur bo‘lgan instruktor o‘ziga biriktirilgan o‘quvchilarga te ­
gishli e’tibor berish imkonidan m ahrum bo‘ladi, ishlab chiqarish 
ta ’lim ining borishini har kuni nazorat qila ojmaydi.
0 ‘quvchilarni shtatli ish joylarida o'qitish.
Ishlab chiqarish 
ta ’lim ining maxsus shakli bu o‘quvchilam ing shtatli ish o‘rinlarida 
(iste’mol mahsuloti ishlanadigan ish o‘rinlarida) o‘tkazadigan 
praktikasidir. Bu shakl ta ’lim ning oxirigi oylarida, korxona sha­
roitida o‘tkaziIadi. Bu shaklda o‘qitishda har bir o‘quvchi shtatli 
Joyda ishlab, mahsulotga korxona tom onidan qanday talablar 
qo‘yiladigan bo‘lsa, o‘sha talablarga to‘la amal qilib buyum tay­
yorlaydi. Bu holda o‘quvchi buyum ishlab chiqarish vaqt nor­
masini bajarishga ham majbur bo'ladi. 0 ‘quvchi tayyorlagan 
m ahsulotini korxonaning texnik kontrol bo‘limi xodimlari qabul 
qilib olib, o‘quv ishlab chiqarish faoliyatini shu xilda tashkil etish 
o‘quvchilarni ayni ixtisos ishchilari ishlaydigan sharoitda m ehnat 
qilishga odatlantiradi. 0 ‘qituvchi o‘qitish shakllarini va m etodla­
rini ayni ish o‘rniga qo'yiladigan talablarga moslashtirib tanlashi
260

---

shart; agar ayni ish o‘rnida ishlab chiqarish ta ’limi dasturi to‘la 
bajarilmaydigan bo‘lsa, o‘qituvchi oldindan tuzib qo‘yilgan grafik 
asosida o‘quvchini boshqa ish o ‘rniga ko‘chirishi shart.