Касалликлари ва зараркунандаларига қарши

Саримсоқнинг бактериал касалликлари – саримсоқ бўлакчасининг сувли танасини яшил ёки жигарранг яралар билан ишдан чиқарадиган касалликдир.

Оқ чириш касаллиги – жуда кўп ёмғир ёққан пайтларда айниқса кўпаяди, ўсиш пайтида ва сақлаш жойларида учрайди. Касаллик таъсирида саримсоқ бўлакчалари ириб, юмшаб қолади.

Саримсоқпиёз таги чириб кетиш касаллиги (фузариоз) – касаллигининг биринчи белгиси – баргларнинг юқоридан бошлаб сарғайиши ва аста-секин қуришидир. Илдизлар чириб кетади ва пиёз юмшоқ бўлиб қолади. Ириш пиёз тагидан бошланади.

• 
  Илдиз тизимига ва пиёзларга зарар етказувчи хашоротлар – уларнинг таъсирида пиёзлар касалланади, сўлийди, қурийди, чирийди ва пиёзлар бўлакчаларга бўлиниб кетадилар. Бундай хашоротлар туфайли вирус касалликлари ҳам тез тарқаладилар.
  

Пиёз пашшаси тўқ кулранг бўлиб, катталиги 6-7 мм гача. У саримсоқнинг илдизларини ва пиёз бошларини зарарлайди. Личинкаси хира оқ рангли, узунлиги 10 мм гача, бошсиз, олдинги қисмида 2та қирқувчи ва танасининг охирида 16 та ўсимта тишлари бўлади. Улар шу тишлар орқали ўсимликларни қирқиб ейди. Пиёз пашшаси ўз тухумларини саримсоқпиёз барги қўлтиқлари орасига туп-туп қилиб қўяди ва бу тухумлардан 3-5 кундан сўнг личинкалар чиқади, личинкалар 1-2 хафта овкатланиб, сўнгра тупроқда 3-5 см чуқурликда қўғирчоқка айланади. Қўғирчоқлардан эса 2-3 хафта ўтгач, пашшаси учиб чиқади. Пиёз пашшаси бир мавсумда 3-5 маротаба авлод беради ва қишлаш учун қўғирчоқ холатида 10-15 см чуқурликка тушади.

Уларга қарши курашиш учун саримсоқ экиладиган майдонлар ўсимлик қолдиқларидан яхшилаб тозаланади, ер чуқур қилиб хайдалади.
Ўсимликнинг ўсиш даврида эса Децис (0,5 л/га), Суми-Альфа (0,2 л/га) ва Бульдог (0,4 л/га) кимёвий препаратларини 600 литр сувга қўшиб пуркалади.

• 
  Пиёз визилдоқ пашшаси – кўкиш кулсимон рангда бўлиб, кўкрак қисмининг устида 2 та тўқ кул рангли узунчоқ чизиқчаси бўлади. Қорин қисми устида учта тўқ рангли чизиқча жойлашган. Пашшанинг катталиги 5-6 мм, личинкаси оч сариқ рангли бўлиб, катталиги 10-12 мм га боради. Личинкалар саримсоққа катта зарар етказади. Эрта баҳор ва ёз ойларида визилдоқ пашша саримсоқпиёз бошларига тухум қўяди. Бу тухумлардан 5-10 кундан сўнг личинкалар чиқиб, саримсоқни ичидан кемира бошлайди ва у истеъмол учун яроқсиз бўлиб қолади. Личинкалар 2-3 хафта шундай тарзда яшаб, сўнгра тупроқда қўғирчоқка айланадилар. Улардан яна 2-3 хафтадан сўнг пашшалар учиб чиқади. Визилдоқ пашша бир мавсумда 3-4 марта авлод беради. Уларнинг қўғирчоқлари тупроқларда, дала атрофидаги чириган хашаклар остида қишлайди.