Карст ва ёриқ сувлар режа ёриқ ер ости сувлари

• КАРСТ ВА ЁРИҚ СУВЛАР

РЕЖА

• 1. Ёриқ ер ости сувлари
• 2. Ёриқ ер ости сувларининг геолого-гинетик турлари
• 3. Карст ер ости сувлари

• Ер ости ёриқ сувлари магматик (гранит, гранодиорит, порфирлар, диоритлар ва б.қ.), метаморфик (гил сланецлари, аргиллитлар, мармарлар ва б.қ.), чўкинди (оҳактошлар, қумтошлар, доломитлар ва б.қ.) қоя тоғ жинслари билан, боғлиқ ҳолда пайдо бўлади. Маълумки юқоридаги гуруҳга кирувчи қоя тоғ жинслари табиий тарқалиш шароитига, ер сатҳига нисбатан ётиш чуқурлигига қараб, ана шу жинслар тарқалган ҳудуднинг ўтган ва ҳозирги замондаги тектоник шароитига қараб, ўзларининг табиий ҳолатини турлича даражада сақланган бўлади.

• Бошқача қилиб айтганда у ёки бу даражада нураш жараёнига учраган ҳар хил ўлчамдаги ёриқларни ҳосил қилган бўлади. Ана шу ёриқларга атмосфера ёғининг, ер усти сув оқимларининг сизиб кириши оқибатида вужудга келган ва ҳаракат қилувчи сувларни гидрогеология фанида ер ости ёриқ сувлари деб аталади.

• ЁРИҚ ЕР ОСТИ СУВЛАРИНИНГ ГЕОЛОГО-ГИНЕТИК ТУРЛАРИ

• Ер ости ёриқ сувлари геологик омилларининг, яъни тоғ жинслари ва улардаги мавжуд ёриқларнинг хилларига қараб
• литогенетик ёриқ сувларга,
• қатламлараро ёриқ сувларга ва
• тектоник ёриқ сувларига бўлинади.

• Қатламлараро ёриқ сувлар, ўзидан деярли сув ўтказмайдиган (гил жинслари, аргиллит ва б.қ.) жинслар оралиғида учровчи оҳактошлар, қумтошларнинг ёриқларида вужудга келади

• 11.1-расм. қатламлараро Ёриқ сувларнинг вужудга келиш ва харакат қилиш схемаси
• 1-сув ўтказмайдиган қатламлар; 2-нураш жараёнига учраган қоя оҳактошларининг нураш зонасида ёриқ ер ости сувларининг вужудга келиши; 3-қатламлараро ёриқ сув сатхи; 4-қатламлараро ёриқ сувларнинг харакат йўналиши; 5-қоя ощактош қатламининг нураш жараёнига нисбатан учрамаган ёки кам учраган қисми

•