Karbonil birikmalarning kondensatsiya va tautomeriya

о Ч ^н -о ^ о - ^ то 4
Reaktivlar:
Benzaldegid (yangi xaydalgan) 10,5 g (10 ml)
Atseton 15,8 g (20 ml)
Natriy gidroksid 10% li eritmasi 2,5 ml
Benzol ' 8 ml
Xlorid kislota 10% li
Idish va qurilmalar:
100 ml sig’imli stakan; termometr; tomchilatish voronkasi; ajratish
voronkasi; aralashtirgich; suv xammomi; to’g’ri sovitgich; 100 ml
sig’imli Vyurts kolbasi; vakuumda xaydash uchun qurilma.
Aralashtirgich va termometr bilan ta'minlangan stakanga 20 ml atseton, 10 ml
benzaldegid va 10 ml suv quyiladi. Stakanli suv xammomiga 25-30°S ga qo’yiladi.
64
Aralashmaga vaqti-vaqti bilan tomchilatish voronkasi orqali 2,5 ml 10% li natriy
gidroksid eritmasi qo’shib boriladi. Aralashma xona haroratida 2 soat aralashtiriladi.
Kondensatsiya jarayoni tugagandan so’ng reaktsion aralashmaga kislotali muhit hosil
bo'lguncha xlorid kislotani suyultirilgan eritmasini qo’shiladi (muhit lakmus yordamida
aniqlanadi) va aralashma ajratish voronkasiga quyiladi.
Yuqoridagi sariq yog’li qatlam, pastki suvli qatlamdan ajratiladi. Yana uni ajratish
voronkasiga quyi. 8 ml benzol bilan ekstraksiya qilinadi. Benzolli eritma sariq
moysimon suyuqlik bilan birlashtirilib, 5 ml suv bilan yuviladi va suvli qismi ajratiladi.
Organik moddalar aralashmasi Vyurts kolbasiga quyiladi va suv xammomida
benzol xaydaladi, benzalatseton esa vakuumda xaydaladi. 148-160°S (3,3 kPa yoki 25
mm sim.ust) och-sariq rangli fraktsiya yig’iladi. Tindirish orqali benzalatseton
кгЫйИшшН.