Karamdoshlar va dukkakdoshlar oilasiga kiruvchi o’simliklar

Rijik urug’lari kichkina, tuxumsimon shaklda, uzunligi 1,5-2,6 mm, kengligi 0,7-1,0 mm. 1000 ta urug’ning massasi 1 g atrofida.
Rijik urug’lari kimyoviy tarkibi (%): 25,6-46,0 lipidlardan; 27,4 – oqsillardan (Nx6,25); 7,9 – sellyulozadan; 3,5 – kullardan iborat.
Rijik yog’ining 15oS xaroratdagi zichligi - 919-933 kg/m3; 20oS xaroratdagi sindirish ko’rsatkichi – 1,475-1,478; qotish xarorati – 11-19oS; 15oS dagi kinematik qovushqoqligi 96*10-6 m2/s.

Krambe (Crambe abyssinica)

Krambening tuzilishi va xossalari.
Krambe (Crambe abyssinica) – yog’li o’simlik bo’lib, o’rtayer dengizi mamlakatlarida keng tarqalgan. Krambe urug’lari qayta ishlanganida xantal yog’iga o’xshash ozuqaviy yog’ olinadi. Yog’sizlantirilgan urug’lar chorva ozuqasi sifatida ishlatilishi mumkin.
Krambe urug’lari triatsilglitserollari yog’ kislota tarkibi qo’yidagicha (%): eruk (S22:1) – 49 gacha; oliyen (S18:1) – 25-27; linol (S18:2) – 14-15.
Krambe yog‘ining 20 S xaroratdagi zichligi - 907-919 kg/m3; 20oS xaroratdagi sindirish ko’rsatkichi – 1,472-1,473; qotish xarorati – -8 dan –11 S gacha; 15Sdagi kinematik qovushqoqligi 96 - 118*10-6 m2/s.

Dukkakdoshlar oilasiga mansub o’simliklarning umumiy tavsifi

Yog’li o’simliklar – yeryong’oq va soyaning bitta dukkakdoshlar oilasiga mansubligi ular mevasining tuzilishi va kimyoviy tarkibining bir xilligida namoyon bo’ladi. Bu oilaga mansub o’simliklarning mevalari – 1-3 ta urug’ga ega bo’lgan dukkaklar hisoblanadi.
Dukkakdoshlar oilasiga mansub yog’li o’simliklar urug’larida tripsin va ximotripsin ingibitorlari miqdori kattaligi bilan ajralib turadi. Fermentlar ingibitorlari oqsillar umumiy miqdorining 6% ni tashkil qiladi. Soya urug’larida Kunitsa ingibitori aniqlangan. U 181 aminokislota qoldig’idan iborat polipeptid zanjiridan tashkil topgan.

Yeryong’oq (Arachis hypogaea)