Kamtukli halqali chuvalchanglar sinfi

Kamtukli halqali chuvalchanglar sinfi

Bajardi: Axatova Feruza

Tekshirdi: Ibragimov Qahramon

TIP : Halqali chuvalchanglar- Annelida

• TIP : Halqali chuvalchanglar- Annelida
• SINF : Kamtukli halqali chuvalchanglar- Oligochaeta
• VAKIL : Yomg’ir chuvalchangi- Lumbricus terrestris

Oligochaeta o’ziga xos xususiyatlari:

• Tanasi biroz yassilashgan silindr shaklida
• Asosan chuchuk suv va tuproqda hayot kechiradi
• Tana o’simtalari parapodiy yo’qolib, qillar saqlanib qolgan
• Jinsiy sistemasi germafrodit, jinsiy bezlari tanasining oldingi segmentlarida joylashgan
• Kattaligi 0,5mmdan- 3metrgacha

Klassifikatsiyasi

Kamtuklilar sinfi ikkita turkumga bolinadi.

• 1. Naydomorflar (Naidomorpha) turkimi turlari asosan chuchuk suv havzalarida hayot kechiradi. Qizil chuvalchang - Tubifex organik qoldiqlar bilan ifloslangan ko’lmak va sekin oqadigan suv havzalarida ko’p uchraydi. Stylaria va Aeolosoma planktonda, enxitreidlar (Enchytraeus) tuproqda hayot kechiradi.
• 2. Yomg‘ir chuvalchanglari (Lumbricomorpha) turkumi chuchuk suv havzalari va ayniqsa, tuproqda keng tarqalgan. Tanasi uzunligi bir necha sm dan (Eisena) ayrim tropik turlari (Megascolicidaye)da 2,5 m ga yetadi. 0 ‘rta Osiyoda yomg'iri chuvalchanglarining 20 dan ortiq turlari uchraydi. Sug‘oriladigan yerlarda Nicodrilus caliginosus keng tarqalgan. Chuchuk suv qisqichbaqalarida “qisqichbaqa zulugi” - Branchiobdella chuvalchangi parazitlik qiladi.

Tashqi tuzilishi

Tanasining oldingi bolg ‘imi prostomium harakatchan, unda hech qanday o ‘simta bo‘lmaydi. Tanasi 30-40 tadan 600 tagacha halqadan tashkil topgan; faqat ayrim turlarida 7-9 ta halqa bo‘ladi.

Kamtuklilar prostomiumdan tashqari hamma tana halqalarida to‘rt tutamdan (shu jumladan, 2 ta qorin va 2 ta yon) qillar bo'ladi. Har bir tutamdagi qillar soni bir xil bo‘lmaydi. Yomg’ir chuvalchangida har bir tutamda Bir juftdan, ya’ni bitta halqada 4juftdan qillar bo‘ladi. Qillarning joylashishi parapodiуlaming orqa va qorin bo'laklari joylashadigan o‘miga mos keladi. Kamtuklilar tanasining keyingi anal qismi, ya’ni, pigidiumda anal teshigi joylashgan.