Kalit – kriptografiya o‘zgartirishlar algoritmining ba’zi – bir parametrlarining maxfiy holati bo‘lib, barcha algoritmlardan yagona variantini tanlaydi. Kalitlarga nisbatan ishlatiladigan asosiy ko‘rsatkich bo‘lib, kriptomustahkamlik

Konfidensial axborotlarni ruhsatsiz kirishdan himoyalash

Bu kompyuter steganografiyasini ishlatish sohasi konfidensial axborotlarni himoyalash muammosini yechishda eng samarali xisoblanadi. Masalan, tovushning eng kam ahamiyatli kichik razryadlari yashiriladigan xabarga almashtiriladi. Bunday o’zgarish kupchilik tomonidan tovushli xabarni eshitish paytida sezilmaydi.

Mualliflik huquqlarini himoyalash

Stenografiyadan foydalaniladigan yana bir sohalardan biri — bu mualliflik huquklarini himoyalash xisoblanadi. Kompyuterli grafik tasvirlarga maxsus belgi qo’yiladi va u ko’zga ko’rinmay qoladi. Lekin, maxsus dasturiy ta’minot bilan aniqlanadi. Bunday dastur mahsuloti allaqachon ba’zi jurnallarning kompyuter versiyalarida ishlatilayapti. Stenografiyaning ushbu yo’nalishi nafaqat tasvirlarni, balki audio va videoaxborotni ham qayta ishlashga mo’ljallangan. Bundan tashqari uning intellektual egaligini himoyalashni ta’minlash vazifasi ham mavjud.

Hozirgi vaktda kompyuter stenografiyasi usullari ikki asosiy yo’nalish bo’yicha rivojlanmokda:

> kompyuter formatlarining maxsus xossalariniishlatishga asoslangan usullar;

> audio va vizual axborotlarning serobliligiga asoslangan usullar.

Stenografik dasturlar tugrisida sissacha ma’lumot

Windows operatsiyey muxitida ishlovchi dasturlar:

• Steganos for Win95 dasturi ishlatishda judayengil bo’lib, ayni paytda fayllarni shifrlash vaularni BMP, DIB, VOC, WAV, ASCII, HTML ken gaytmali fayllar ichiga joylashtirib yashirishda judaqudratli xisoblanadi;

• Contraband dasturi 24-bitli BMP formatdagi grafik fayllar ichida xar qanday faylni yashira olish imkoniyatiga ega.

DOS muxitida ishlovchi dasturlar:

• Jsteg dasturi ma’lumotni JPG formatli fayl lar ichiga yashirish uchun muljallangan;

• FFEncode dasturi ma’lumotlarni matnli fayl lar ichida yashirish imkoniyatiga ega;

• StegoDOS dasturlar paketining axborotni tas virda yashirish imkoniyati mavjud;

• Winstorm dasturlar paketa PCX formatli fayl lar ichiga xabarni shifrlab yashiradi.

OS/2 operatsiyey muxitida ishlovchi dasturlar:

• Texto dasturi ma’lumotlarni ingliz tilidagi matnga aylantiradi;

• Hide4PGP vl.l dasturi BMP, WAV, VOC formatli fayllar ichiga ma’lumotlarni yashirish imkoniyatiga ega.

Macintosh kompyuterlari uchun mo’ljallangan dasturlar:

• Paranoid dasturi ma’lumotlarni shifrlab, tovushli formatli fayl ichiga yashiradi;

• Stego dasturining PICT kungaytmali fayl ichiga ma’lumotlarni yashirish imkoniyati mavjud.

Axborotlarni kriptografik himoyalash usullari