Kalit – kriptografiya o‘zgartirishlar algoritmining ba’zi – bir parametrlarining maxfiy holati bo‘lib, barcha algoritmlardan yagona variantini tanlaydi. Kalitlarga nisbatan ishlatiladigan asosiy ko‘rsatkich bo‘lib, kriptomustahkamlik


Simmetriyali tizimlarda quyidagi ikkita muammo mavjud



Download 40,56 Kb.
bet6/15
Sana11.01.2022
Hajmi40,56 Kb.
#352974
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
Bog'liq
Kriptografiya nuqtai

Simmetriyali tizimlarda quyidagi ikkita muammo mavjud:

1) Axborot almashuvida ishtirok etuvchilar qandayyo’l bilan mahfiy kalitni bir-birlariga uzatishlari mumkin?

2) Jo’natilgan xabarning haqiqiyligini qandayaniqlasa bo’ladi?

Ushbu muammolarning yechimi ochiq kalitli tizimlarda o’z aksini topdi.

Ochiq kalitli asimmetriyali tizimda ikkita kalit qo’llaniladi. Biridan ikkinchisini xisoblash usullari bilan aniqlab bo’lmaydi.Birinchi kalit axborot jo’natuvchi tomonidan shifrlashda ishlatilsa, ikkinchisi axborotni qabul qiluvchi tomonidan axborotni tiklashda qo’llaniladi va u sir saqlanishi lozim. Ushbu usul bilan axborotning mahfiyligini ta’minlash mumkin. Agar birinchi kalit sirli bo’lsa, u holda uni elektron imzo sifatida qo’llash mumkin va bu usul bilan axborotni autentifikatsiyalash, ya’ni axborotning yaxlitligini ta’minlash imkoni paydo bo’ladi.

Axborotni autentifikatsiyalashdan tashqari quyidagi masalalarni yechish mumkin:

• foydalanuvchini autentifikatsiyalash, ya’ni kompyuter tizimi zaxiralariga kirmoqchi bo’lgan foydalanuvchini aniqlash:

• tarmoq abonentlari aloqasini o’rnatish jarayo nida ularni o’zaro autentifikatsiyalash.

Hozirgi kunda himoyalanishi zarur bo’lgan yo’nalishlardan biri bu elektron to’lov tizimlari va Internet yordamida amalga oshiriladigan elektron savdolardir.

Kriptografiya -ma’lumotlarni o’zgartirish usullarining to’plami bo’lib, ma’lumotlarni himoyalash bo’yicha quyidagi ikkita asosiy muammolarni hal qilishga yo’naltirilgan: mahfiylik; yaxlitlilik. Maxfiylik orqali yovuz niyatli shaxslardan axborotni yashirish tushunilsa, yaxlitlilik esa yovuz niyatli shaxslar tomonidan axborotni o’zgartira olmaslik haqida dalolat beradi. Bu yerda kalit qandaydir himoyalangan kanal orqali junatiladi . Umuman olganda, ushbu mexanizm simmetriyali bir kalitlik tizimiga taallukdidir.



Download 40,56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish