Kafedrasi maxsudov alixontura olimovich

2-jadval 
Soliq tushumlarining davlat budjeti daromadlaridagi ulushi %da
13
 
Soliqlarning fiskal funksiyasi orqali soliqqa tortishning asosiy vazifasi, ya’ni 
davlat moliyaviy mablag’larining shakllanishi, shuningdek, davlatning 
umumdavlat va maqsadli dasturlarini amalga oshirish uchun mablag’larni 
jamg’arish vazifalari amalga oshiriladi. Soliq tushumlari davlat budjeti 
daromadlarining asosini tashkil qiladi. Masalan, AQSHda soliq tushumlari davlat 
12
Yahyoev Q. «Soliqqa tortish nazariyasi va amaliyoti». T. «G’afur G’ulom» 2000. y. 25 bet. 
13
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil 25 dekabrdagi PQ-№1887-sonli, 2013 yil 25 dekabrdagi PQ-№2099-sonli, 
2014 yil 4 dekabrdagi PQ-№2270-sonli, 2015 yil 22 dekabrdagi PQ-№2455-sonli, 2016 yil 27 dekabrdagi PQ-№2699-sonli, 
2017 yil 29 dekabrdagi PQ-№3454–sonli Qarorlari asosida talaba tomonidan tayyorlandi. 
Ko’rsatgichlar 
2013yil 
2014yil 
2015yil 
2016yil 
2017yil 
2018yil 
(reja) 
Budjet daromadlari 
(mlrd.so’m) 
26223,2 
31 730,5 
36493,3 
40505,8 
44469,6 
62 229,5 
Jami soliqlar va 
yig’imlar(mlrd.so’m) 
23 640,5 
29 256,8 
32808,3 
36184.9 
40810,1 
48476,0 
Ulushi 
90% 
92.2% 
89.9% 
89.3% 
91.7% 
77.9% 

---

21 
budjetining 98%, Buyuk Britaniyada 97%ni, Fransiyada 91% ni tashkil etadi.
Iqtisodiy Hamkorlik va taraqqiyot tashkilotiga (IHTT)ga a’zo 24 davlatda 
soliq tushumlarining budjet daromadlaridagi ulishi 78% (Norvegiya)dan 97,8%
(Italiya)gacha tebranib turadi.
MDH davlatlarida soliq tushumlarining davlat budjetidagi ulushi 
ko’rsatkichi Rossiyada-82.7%, Ukrainada-82.2%, Qozog’istonda-97%, Belarus 
Respublikasida 97,3%ni tashkil etadi.
14
Bevosita soliqlar bo‘yicha soliq yukini 
izchil kamaytirish soliq siyosatining samaradorligini YaIM ga nisbatan ular 
tushumining barqaror kamayishi tendentsiyasi ham isbotlaydi. Soliq tizimini 
takomillashtirishda ustuvor ahamiyat bilvosita soliqqa tortishga qaratilgan. 
Bilvosita soliqlar tovarlarga nisbatan qo‘shimcha bo‘lgani holda, pirovard natijada 
ishlab chiqaruvchining moliyaviy holatiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’sir ko‘rsatmaydi 
hamda ishlab chiqarishni rivojlantirishga to‘sqinlik qilmaydi.