Kafedrasi mamatkulov anvar baxtiyarovich

15
 
O’zbekiston Respublikasining 2018-yil 9-apreldagi “Davlat xaridlari to’g’risida”gi O’RQ-472-
son Qonuni.
 

---

21 
shartnomalar, davlat xaridlarining yakunlari to‘g‘risidagi axborot, insofsiz 
ijrochilarning yagona reestri, Davlat xaridlari sohasidagi shikoyatlarni ko‘rib 
chiqish bo‘yicha komissiyaning qarorlari, davlat xaridlari bo‘yicha statistik 
axborot. Davlat xaridlari to‘g‘risidagi axborot davlat tilida, shuningdek davlat 
buyurtmachisining ixtiyoriga ko‘ra boshqa tillarda e'lon qilinishi va tarqatilishi 
belgilangan.
Ushbu Qonunda xarid qilish tartib-taomillarini amalga oshirish turlari aniq 
belgilab berilgan bo‘lib, ular quyidagi rasmda tasvirlangan: 
Xarid qilish tartib-taomillarini amalga oshirish turlari 
Elektron 
do'kon
maxsus talablar 
tatbiq etilmaydigan 
iste'mol 
tovarlarining va 
boshqa tovarlarning 
(ishlarning, 
xizmatlarning) 
davlat xaridlarini 
amalga oshirish 
uchun mo'ljallangan 
maxsus axborot 
portalidagi maxsus 
maydoncha 
tovar qiymati bir 
shartnoma bo'yicha 
EKOIHning 250 b-dan 
oshmaydigan, byudjet 
buyurtmachilari u-n 25 
b-dan oshmaydigan, ish 
(xizmat) qiymati bir 
shartnoma bo'yicha 
EKOIHning 25 b-dan 
oshmaydigan 
xaridlarda
Boshlang'ich 
narxni 
pasaytirish 
uchun 
o'tkaziladigan 
auksion
davlat xaridlarining 
raqobatli usuli 
bo'lib, uni tashkil 
etishda narx 
ishtirokchini 
tanlashning yagona 
mezoni bo'ladi va 
bunda mazkur 
norma tovarlarni 
belgilangan sifat 
standartlariga 
muvofiq holda 
etkazib berish 
talabini bekor 
qilmaydi 
ish (xizmatlar) xarid 
qilinmaydi, tovar 
qiymati bir shartnoma 
bo'yicha EKOIH ning 
5000 baravaridan kam, 
byudjet 
buyurtmachilari uchun 
2500 baravaridan kam 
bo'lgan xaridarda
Tanlov
shartnomani bajarish 
bo'yicha eng yaxshi 
shartlarni taklif 
qilgan ishtirokchi 
g'olib deb 
topiladigan xarid 
qilish tartib-
taomilini amalga 
oshirishning turi 
tovar qiymati bir 
shartnoma bo'yicha 
EKOIHning 5000 b-
dan 25000 b-gacha, 
byudjet 
buyurtmachilari u-n 
2500 b-dan 6000 b-
gacha, ish (xizmat) 
qiymati bir shartnoma 
bo'yicha EKOIH ning 
25 b-dan 25000 b-
gacha, byudjet 
buyurtmachilari u-n 25 
b-dan 6000 b-gacha 
bo'lgan xaridlarda
Tender
davlat xaridini ikki 
bosqichda amalga 
oshirishning raqobatli 
tartib-taomili orqali 
ijrochini aniqlash usuli 
tovar (ish, xizmat)
qiymati bir shartnoma 
bo'yicha EKOIHning
25000 b-dan oshgan, 
byudjet 
buyurtmachilari u-n
6000 b-dan oshgan 
xaridlarda
Yagona 
yetkezib 
beruvchi bilan 
amalga 
oshiriladigan 
davlat xaridi
Tabiiy monopoliya 
sub'ekti, O'zbekiston 
Respublikasi 
Prezidentining alohida 
farmonlarida, 
qarorlarida va 
farmoyishlarida yoki 
O'zbekiston 
Respublikasi Vazirlar 
Mahkamasining 
qarorlarida belgilangan 
sub'ektlar, bozorda 
muqobillari mavjud 
bo'lmagan noyob 
tovarlarni (ishlarni, 
xizmatlarni) etkazib 
beruvchi
bozorda muqobili yo'q 
tovar (ish, xizmat)lar 
xaridida, madaniy 
qiymatliklar xaridida, 
O'zR Prezidenti va VM 
qarorlari asosidagi 
xaridlarda, tabiiy 
monopoliya 
subyektlaridan xarid 
qilishda, davlat 
hokimiyati va 
boshqaruv 
organlariining ish va 
xizmatlari xaridida,
Hukumat tariflari 
bo'yicha davlat xaridida

---

22 
3-rasm. Xarid qilish tartib-taomillarini amalga oshirish turlari
16
Mazkur Qonun bilan xarid qilish tartib-taomillarini amalga oshirishda davlat 
buyurtmachisining maxsus axborot portali operatori bilan va maxsus axborot 
portali operatorining ishtirokchi bilan muzokaralar olib borishi taqiqlangan 
1-bob bo‘yicha xulosa 
Davlat xaridi davlatning o‘z zimmasiga olgan vazifa va funksiyalarini 
amalga oshirish jarayonidagi eng muhim zvenolardan biri bo‘lib, davlat va jamiyat 
o‘rtasida yuzaga keladigan ijtimoiy munosabatlarning moddiylashgan shakli 
sifatida namoyon bo‘ladi. Ya’ni davlat xaridi davlat tomonidan amalga oshirilgan 
vazifa va funksiyalarining moddiy natijasini ko‘rsatuvchi instrument sifatida 
jamiyat ehtiyojlarining yetarli darajada qondirilishida muhim ahamiyat kasb etadi. 
Ammo bugungi kunda davlat xaridiga nafaqat davlatning ijtimoiy vazifalarini 
sifatli bajarilishini ta’minlovchi vosita sifatida, balki iqtisodiyotni rivojlantirishga 
stimul beruvchi o‘ziga xos mexanizm sifatida qaraladi. Chunki iqtisodiy qonunlar 
asosida samarali tashkil etilgan davlat xaridi tizimi mamlakat tadbirkorlari uchun 
juda yirik va keng assortimentli talabga ega bo‘lgan bozorni vujudga keltiradi. 
Shuning uchun davlat xaridini davlat ijtimoiy-iqtisodiy siyosatini amalga 
oshirishning, tabir joiz bo‘lsa, “bir o‘q bilan ikki quyonni ovlash” imkonini 
beruvchi quroli sifatida e’tirof etish mumkin. 
O‘zbekistonda ham davlat xaridi tizimini takomillashtirishga hamda 
iqtisodiyotni 
rivojlantirishda 
ushbu 
tizimning 
barcha 
imkoniyatlaridan 
foydalanishga katta e’tibor qaratilmoqda. Bu borada davlat xaridining mustahkam 
huquqiy bazasini yaratish birlamchi ahamiyat kasb etadi. Mazkur sohadagi 
qonunchilik davr talabidan kelib chiqqan holda davlat xaridi jarayoniga yangi 
yondashuvlarni joriy qilish asnosida doimiy ravishda takomillashib bordi. Bugungi 
kunda ushbu sohada kardinal o‘zgarishlar yuzaga keldi. Qabul qilingan yangi 
me’yoriy-huquqiy hujjatlar asosida amaldagi ko‘pgina tartibotlar bekor qilindi 

16
O’zbekiston Respublikasining “Davlat xaridlari to’g’risida”gi Qonuni asosida muallif 

tomonidan tayyorlandi

---

23 
hamda ushbu tizimni takomillashtirishga qaratilgan muhim qadamlar qo‘yildi. 
Ammo mazmunan davlat xaridi tizimining bugungi holati yangi bosqichga o‘tish 
jarayoni hisoblanadi.