Кафедраси “Аккумуляторлар” курсидан амалий машғулотлар учун услубий кўрсатмалар

14.3.3 Impulsli o‘zgartirgichni hisoblash
Impulsli o‘zgartirgichni hisoblash uchun dastlabki ma’lumotlar barcha variantlarga 14.3-jadvalda keltirilgan. O‘zgartirgichni hisoblashni 14.4-rasmdagi sxemani o‘rgangandan so‘ng amalga oshiring. Quyida ma’lumotlar bo‘yicha o‘zgartirgichni hisoblash misoli keltirilgan:
1. Quvvatlash manbaining kuchlanishi U_d=48V.
2. Dvigatel tokining maksimal ko‘rsatkichi I_max=100А.
3. Ishchi tiristor VS2 ning ochish impulslari qaytarilish chastotasi f=150Gs.
4. Ishchi tiristorni yopish uchun zarur bo‘lgan vaqt t_в=150mks.
Hisoblash tartibi.
1. Kommutatsiyalovchi kondensatorning sig‘imi
С_к=t_вI_max/U_d=(150·100)/48=312,5мкФ.

2. Kommutatsiyalovchi avtotransformatorning ikkilamchi induktivligi

3. Birlamchi o‘ramning induktivligi

4. Avtotransformatorning magnito‘tkazgich kesimi quyidagi yaqinroq mutanosiblik orqali aniqlanishi mumkin:


W₂ ni yaqinlashgan mutanosiblik orqali aniqlaymiz W₂²= 1,1L₂/S_ст.
5. Avval OL64/100-50 tipidagi serdechnikni tanlaymiz, uning parametrlari: S_стS_ск=290 sm⁴, S_ст=9 sm².

Serdechnik materiali – 341(E320) markali transformator temir to‘yinish induksiyasi B_S=1,75Tl bunda Н=2500А/m.

6. Birlamchi o‘ramning o‘ramalar soni


W₁ = 16 qilib olamiz.
7. Induksiyaning maksimal ko‘rsatkichi tekshiramiz

Induksiyaning olingan qiymati to‘yinish induksiyasidan past, ammo, tanlangan magnitsim yaroqliligi to‘g‘risida yakuniy xulosani avtotransformatorning serdechnigi oynasida o‘ramlar joylashuvi tekshirilgandan so‘ng berish mumkin.
8. Qaytaruvchi diod VD1 orqali tok