Kafedra mudiri

Xlorli suv va boshqa oksidlovchilar bilan reaksiyasi (farmakopeya): Xlorli suv, MnO₄^- ,
Fe³⁺, NO₂^——ionlari kislotali muxitda yodid ionlarini erkin holdagi iodgacha oksidlaydi:
2J^- + Cl₂ = J₂ + 2Cl^-
2J^- + 2Fe³⁺ = J₂ + 2Fe²⁺
Erkin holdagi yod xloroform yoki benzolda yaxshi ekstraksiyalanadi va organik erituvchini binafsha rangga bo‘yaydi. Ortiqcha qo‘shilgan xlorli suv erkin yodni iodat kislotasigacha oksidlaydi:J₂ + 5Cl₂ + 6H₂O = 2HJO₃ + 10HCl
Reaksiyani bajarish:
Probirkaga 2-3 tomchi kaliy yod eritmasi solib, ustiga tomchilatib xlorli suv qo‘shiladi. Erkin holdagi yodni ajralishi kuzatiladi. Xloroform qo‘shib chayqatiladi va organik qavatda rangning o‘zgarishi kuzatiladi. Keyin esa ortiqcha xlorli suv qo‘shiladi va organik qavatda rangining yo‘qolishi kuzatiladi. Buni qanday izoxlash mumkin?
Yodkraxmal qog‘ozi bilan reaksiyasi. Erkin holdagi yod kraxmal eritmasini ko‘k rangga bo‘yaydi. Reaksiya juda sezgir va spetsifikdir.
Reaksiyani bajarish:
Yodkraxmal qog‘oziga bir tomchi NaNO₂ yoki KNO₂ eritmasi kislotali muxitda KJ eritmasidan bir tomchi va ustiga yana nitritlardan bir tomchi tomiziladi. Bunda ko‘k rang hosil bo‘ladi. Qanday reaksiya boradi?
SCN^- TIOTSIONAT IONINING ANALITIK REAKSIYALARI
Kumush nitrat bilan reaksiyasi. Kumush nitrat kaliy yoki ammoniy tiotsionat bilan AgSCN oq cho‘kmasini hosil qiladi. Cho‘kma mineral kislotalar va ammoniy karbonatda erimaydi, lekin ammiak, Na₂S₂O₃, KCN va mo‘l NH₄SCN eritmalarida erib, kumush ioni bilan kompleks birikmalar hosil qiladi, masalan:SCN^- + Ag⁺ = AgSCN (ch)
AgSCN (ch) + 3SCN^- = [Ag(SCN)₄]^3-
Reaksiyani bajarish
Probirkaga 2-3 tomchi kaliy yoki ammoniy tiotsionat solib, ustiga tomchilatib kumush nitrat eritmasidan qo‘shiladi va cho‘kmaning hosil bo‘lishi kuzatiladi. Keyin esa cho‘kmani ustiga mo‘l kaliy yoki ammoniy tiotsionatdan qo‘shiladi va cho‘kmaning erishi kuzatiladi.