K. Sh. Baltayeva, Sh. R. Aliyev

8. Amaliy qism
Amaliy ish 4 qismdan iborat: 
a) Labaratoriya ishining nomi; 
b) Ishning maqsadi va ahamiyati; 
d) Laboratoriya ishini daftarga qayd qilish; 
c) Laboratoriya ishini amalga oshirish tehnikasi. 
 
1-laboratoriya ishi Immunogenetik tekshirish usullari yoki 
immunogistologik tekshirish usullari 
 
a)
HLA – sistemasi genlarini aniqlash; 

---

239 
b)
zardob oqsilining fenotipik va genotipik allotiplarini aniqlash.
Toshkent shahri aholisining asosiy immunologik ko‗rsatkichlari 
normal miqdori, MDH bo‗yicha turli yoshdagi kishilarda immuno-
globulinlarning zardobdagi miqdori va neytrifillarning fagotsitar faolligi 
16- jadvalda keltirilgan.
16-jadval 
Immuno-logik 
ko„rsat-kichlar 
Yosh guruhlari 
Chaqaloqlar 
M +2δ 
3 yoshgacha 
M +2δ 
3 yoshdan 14 
yoshgacha M 
+2δ 
Kattalar 
21 – 59 
M +2δ 
Limfotsitlar 
27-35 
2215-5595 
32-61 
3575-5293 
22-53 
1298-4478 
25-30 
1417 - 
1937 
T - limfotsit 
24-53 
1054-2014 
40-74 
1778-3267 
46-80 
1334-2304 
58-69 
964-1152 
T-xelperlar 
6-10 
213-373 
13-17 
559-771 
13-18 
375-514 
17-23 
290-384 
T-supressor 
2-10 
80-330 
8-15 
341-660 
7-14 
199-407 
7-12 
121214 
Veas-limfotsit 
9-29 
348-1128 
20-40 
899-1751 
18-35 
531-1016 
15-26 
243-429 
Vem - limfotsit 
-
7-26 
293-1143 
6-15 
173-450 
5-19 
84-318 
Big + -limfotsit 
-
13-34 
589-1511 
13-36 
364-1057 
18-36 
297-598 
B- xelperlar 
- 
5-7 
213-337 
3-10 
75-306 
2-6 
40-107 
B-supressor 
- 
4-8 
164-359 
2-10 
32-323 
2-8 
33-134 
Antigen 
bog‗lovchi 
limfotsitlar: 
a) bakteriya va 
virus antigenlariga 
b) to‗qima va 
membrana 
antigenlariga 
- 
23-70 
- 
16-62 
1-2 
26-80 
0-2 
18-70 
1-2 
17-52 
1-2 
34-46 
1-2 
10-30 
1-2 
Ig A(mg%) 
- 
- 
34-274 
145-186 
Ig M(mg%) 
18-114 
- 
49-149 
52-239 
Ig G (mg%) 
1198-1422 
- 
896-1276 
546-1594 
Eslatma:
T - va B - hujayralarning subpopulyatsiyalari limfotsitlar-
ning umumiy miqdoriga nisbatan berilgan.
2-laboratoriya ishi 
Pirke reaksiyasi (teri ustiga tuberkulin surtiladi) yoki Mantu 
reaksiyasi ( tuberkulin teri ichiga yuboriladi), asosan, bolalar silini 

---

240 
aniqlashda qo‗llaniladi. Pirke reaksiyasida bilak terisi tilinib, shu joyga 
suyultirilmagan tuberkulindan bir tomchi surtiladi. Natija 48 soatdan 
so‗ng hisobga olinadi. Diametri kamida 5 mm li infiltrat paydo bo‗lsa, 
reaksiya musbat deb hisoblanadi. Mantu reaksiyasi aniqroq natija beradi. 
Bu reaksiya uchun tuberkulin 0,25 % li karbol kislota eritmasi bilan 
1:1000 va 1:100 nisbatda suyultirilib, teri ichiga yuboriladi. 48 soatdan 
keyin infiltrat paydo bo‗lsa, reaksiya musbat hisoblanadi. 1:100 nisbatda 
suyultirilgan tuberculin yuborilganda manfiy natija olinsa, bolada sil 
yo‗q deb hisoblash mumkin.