K o m po zitl a r

K eram ik  m atritsa  m ateriallari va   ularning  xossalari.

K eram ik  m ateriallar  hossalari  boyicha  qattiqligi  va  m o 'rtlig i  bilan 

m etall  va  polim er  m atritsalardan  farqlanadi.  K eram ik  m ateriallar 

m o ‘rtligidan  tashqari,  b a ’zi  xossalari  turlicha  b o iis h i  m um kin. 

R eaktiv  dvigatellarda  q o ila n ila d ig a n   m etal-  superqotishm alar  800  °C 

haroratigacha  yaxshi  xususiyatlarga  ega,  am m o  1100  °C  da  m etall 

qoplam asi  oksidlanishi  boshlanadi.  U ndan  yuqori  haroratlarda  esa 

boshqa  turdagi  konstruksion  m ateriallardan  foydalanish  kerak  b o ‘ladi. 

Shu  yerda  keram ik  m ateriallar  kerakli  xossalarni  nam oyon  qilishi 

m um kin.  K eram ika  m ateriallarning  asosiy  kam chiligi  —  ularning 

m o'rtlig i,  shuning  uchun  ularni  m ustahkam lashtirish  zarur b o ‘ladi.

Shishakeram ik  m ateriallar  -   keram ik  m ateriallarning  m axsus 

guruhini  tashkil  qiladi.  U lar  kom pozitsion  m aterial  kabi  hajm  

b o ‘yicha  95-98  foizi  kristall  fazadan,  qolgan  qismi  esa  shisha  fazadan 

iborat  b o ‘ladi.  K ristall  faza  o ‘ta   nozik  (zarrachalar  diam etri  100 

nm dan  kichik)  strukturaga  ega.  Bunday  kichik  kristallarni  o ‘stirish 

uchun  shisha  m assasi  tarkibiga  katalizator  (odatda  TiC)2  va  Z r 0 2) 

q o ‘shiladi  va  olingan  m axsus  shisha  y o ‘naltirilgan  kristallizatsiyaga 

uchraydi.

Eng m uxim   shishakeram ik  m ateriallar:

1. 

Li

20

-A l

20 3

-Si

0 2

 

sistem asida: 

kichik 

term ik 

kengayish 

koeffitsiyentiga,  dem ak  yuqori  term ik  bardoshlikga  ega.  Bu  turdagi 

m ateriallar «C orning w are»  savdo  belgisi  bilan  ishlab chiqariladi.

2.  M gO -  A l20 3- S i0 2  sistem asi:  yuqori  elektrik  bardoshlikga  va 

yuqori  m exanik  m ustahkam likga ega.