К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

Авлоднинг меҳнат потенциали
Жамиятнинг меҳнат потенциали таркиби
Демографик кичик 
тизим
Ижтимоий-
иқтисодий кичик 
тизим
Ижтимоий-
психологик кичик 
тизим
Де
могр
аф
ик
ж
ара
ёнлар
С
аломатлик
ба
ҳоланиши
Мигра
ци
я о
қим
лари
Х
ўж
али
к ю
рит
иш ус
ули
Ба
ндли
к ша
клл
ари
Рағбат
лант
ири
ш т
из
им
и 
Ша
хсни
т
арб
ия
ла
ш
Ша
хс
га та
ълим
бе
риш
К
асбий
т
айёр
гар
ли
к 

---

198 
– бу аҳоли меҳнат фаоллигининг жамланма иқтисодий-демографик 
кўрсаткичидир. У муайян бир авлоднинг иқтисодий фаол ёки иш билан банд 
бўлган тоифаларини қамраб олади.
Шу билан бирга меҳнат ресурслари билан аҳолининг меҳнат 
потенциали ҳам фарқланади. “Меҳнат ресурслари” тушунчаси фақат ишлаб 
чиқаришда иш билан бандларга нисбатан қўлланилиши мумкин. 
Аҳолининг меҳнат потенциали 
эса фақат ишлаб чиқаришда мунтазам 
фойдаланиладиган 
аҳолини 
эмас, 
шунингдек 
унинг 
яширин 
имкониятларини ҳам қамраб олади. Бундан келиб чиққан ҳолда аҳолининг 
меҳнат потенциалини лўнда қилиб: ходимларнинг фойдаланиладиган 
меҳнати ва фойдаланилмайдиган меҳнати заҳирасининг жамланмаси 
сифатида таърифлаш мумкин. 
Меҳнат потенциалининг таркибий қисмлари қуйидагиларни ҳам 
қамраб олади: 
–
қулай меҳнат муносабатлари; 
–
янги ғоялар ва усулларни илгари суриш ва таҳлил этишга қодирлик; 
–
меҳнат бозорида меҳнат ресурсларига талабнинг мавжудлиги; 
–
ўз меҳнат функцияларини бажариш учун зарур бўлган назарий 
билимлар ва амалий кўникмаларга эга бўлиш.