К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

14.3-жадвал 
АҚШда эркаклар ва аёлларнинг меҳнат фаолияти ва 
бўш вақтга ажратадиган вақти (ҳафтасига соат) 
 
Фаолият турлари 
Эркаклар Аёллар 
Ишлаб чиқаришда меҳнат фаолиятини амалга ошириш, 
шу жумладан транспортга, ўриндошлик асосида 
ишлашга ва иш қидиришга сарфланадиган вақт 
44,0 
23,9 
Уй юмушларига сарфланадиган вақт 
13,8 
30,5 
Меҳнат фаолиятига сарфланадиган жами вақт 
57,8 
54,4 
Бўш вақт 
41,8 
41,9 
Ўзини парвариш қилишга, ухлашга ва ҳордиқ 
чиқаришга сарфланадиган вақт 
68,2 
71,2 
Ушбу статистика маълумотлари ёлланиб ишлаш ва уй юмушларини 
бад-жариш учуе эркаклар ва аёллар спрфлайдиган вақт ўртасида принципиал 
фарқ мажудлигидан далолат беради. Ҳафта давомида эркакларнинг ёлланиб 
ишлаш учун сарфлайдиган вақти умумий вақтнинг 76,1% ни ташкил этган 
бўлса, аёлларда ушбу кўрсаткич атиги 43,9% га тенг бўлди. Бошқа 
кўрсаткичлар бўйича вақт сарфи эса эркаклар ва аёллар ўртасида деярли бир 
хилдир.
14.4.
 
М
ЕҲНАТГА ҲАҚ ТЎЛАШНИ ТАРТИБГА 
СОЛИШ
 
Бозор иқтисодиёти шароитларида 
меҳнатга ҳақ тўлашни тартибга 
солиш
нинг асосан уч тизими қарор топган: 
1. Меҳнатга ҳақ тўлашни макродаражада – давлат томонидан 
тартибга солиниши.
Бу қонунчиликка асосланган ҳолда маъмурий йўллар, 
меҳнатга ҳақ тўлашнинг миқдори ва тўлаш тартибини назорат қилиш, бюджет 

---

429 
ташкилотларида меҳнатга ҳақ тўлашни тартибга солиш орқали амалга 
оширилади. Меҳнатга ҳақ тўлашнинг давлат томонидан тартибга солишда энг 
кам миқдордаги иш ҳақини белгилаш марказий ўринни эгаллайди. 
2. Меҳнатга ҳақ тўлашнинг жамоа–шартнома асосида ташкил 
этилиши.
Бу ижтимоий шериклар – ёлланма ходимлар, иш берувчилар ҳамда 
уларнинг вакиллари (касаба уюшмалари, уюшмалар ва ҳоказолар) ўртасидаги 
ўзаро келишувга мувофиқ тартибга солинади.